Sipas një studimi të fundit të kryer nga Dr. Michael Gerlich në një shkollë biznesi në Cyrih, përdorimi i tepruar i mjeteve të inteligjencës artificiale si ChatGPT nga të rinjtë mund të çojë në rënie të aftësive të tyre kognitive, veçanërisht në mendimin kritik dhe aftësinë për të përpunuar në mënyrë të pavarur informacionin.
Studimi zbuloi se pjesëmarrësit e moshës 17 deri në 25 vjeç, të cilët mbështeteshin më shumë në këto mjete për detyra akademike, tregonin rezultate më të ulëta në testet e mendimit kritik krahasuar me ata që përdornin më pak AI.
Kjo sugjeron se përdorimi i shpeshtë i AI mund të zvogëlojë aftësinë për të menduar në mënyrë të pavarur dhe për të zgjidhur probleme pa ndihmën e teknologjisë.
Një shembull i përmendur në studim është ai i një studenti nga Universiteti i New Yorkut, i cili, kur u pyet pse përdorte AI për të shkruar ese, u përgjigj se “ju më kërkoni të shkoj nga pika A në pikën B, pse të mos përdor një makinë për të arritur atje?”
Kjo analogji ilustron sesi AI mund të ofrojë një rrugë më të lehtë drejt zgjidhjes së problemeve, por në të njëjtën kohë mund të pengojë zhvillimin e aftësive të mendimit të thellë.
Ekspertët theksojnë se, ndryshe nga ndihmësit tradicionalë si kalkulatorët apo shënimet, AI nuk ndihmon në përmirësimin e aftësive kognitive, por shpesh i anashkalon ato. Kjo është veçanërisht shqetësuese për të rinjtë, të cilët janë në një fazë kritike të zhvillimit të aftësive të tyre mendore dhe akademike.
Në përfundim, studimi paralajmëron se mbështetja e tepruar në AI për detyra akademike mund të ketë pasoja afatgjata në aftësinë e të rinjve për të menduar në mënyrë kritike dhe për të përpunuar informacionin në mënyrë të pavarur.
Prandaj, është e rëndësishme të përdoret AI me kujdes dhe të inkurajohet zhvillimi i aftësive të mendimit të thellë përmes praktikës dhe angazhimit aktiv në procesin e të mësuarit.
