Ballina Kuriozitete ​Teleskopi James Webb kap imazhe të papara të një ekzoplaneti

​Teleskopi James Webb kap imazhe të papara të një ekzoplaneti

8
0

James Webb ka kapur imazhe të papara direkte të një planeti jashtë sistemit diellor, në zbulimin e tij të parë të një ekzoplaneti.

TWA 7b depërton përmes një disku pluhuri të shndritshëm dhe mbetjesh shkëmbore në orbitë rreth një ylli njëqindedhjetë vite dritë larg Tokës.

Planeti është afërsisht i njëjtë me masën e Saturnit dhe dhjetë herë më i lehtë se çdo ekzoplanet i fotografuar ndonjëherë drejtpërdrejt nga teleskopi.

“Po shohim një sistem që është rreth gjashtë milionë vjeç, kështu që po dëshmojmë periudhën e tij formuese”, tha Anne-Marie Lagrange, një astrofizikane në Observatorin e Parisit e cila drejtoi kërkimin.

Që nga zbulimi i ekzoplanetit të parë në vitin njëmijenëntëqindenëntëdhjetedy, janë identifikuar gati gjashtë mijë, por shumica janë zbuluar duke përdorur metoda indirekte siç është gjurmimi i hijes që hedh një planet ndërsa kalon përpara yllit të tij.

Imazhet e drejtpërdrejta të planetëve jashtë sistemit diellor janë jashtëzakonisht sfiduese sepse ato janë shumë më të zbehta se ylli rreth të cilit orbitojnë dhe, nga perspektiva e Tokës, janë shumë afër atij ylli.

Për të kapërcyer këtë sfidë, Lagrange dhe ekipi i saj zhvilluan një aksesor të veçantë teleskopi që imiton një eklips, duke bllokuar dritën e yllit dhe duke lejuar që objektet ndryshe të padukshme në afërsi të tij të vëzhgohen.

Në këtë mënyrë, ata ishin në gjendje të vëzhgonin yllin TWA 7 dhe diskun e tij planetar “nga lart”.

Imazhet zbulojnë tre unaza koncentrike pluhuri dhe mbeturinash rreth yllit – struktura që më parë ishin interpretuar si rezultat i planetëve të padukshëm “bari” që pastrojnë hapësirën ndërsa lëvizin nëpër disk.

Në këtë rast, shkencëtarët kanë arritur të fotografojnë drejtpërdrejt një planet të tillë për herë të parë, qartë të dukshëm si një pikë më e ndritshme brenda një unaze të ngushtë.

Mendohet të jetë një gjigant gazi me një masë të ngjashme me atë të Saturnit, duke e bërë atë planetin më të vogël të fotografuar ndonjëherë drejtpërdrejt. Është rreth pesëdhjetë herë më larg nga ylli i tij sesa Toka nga Dielli, dhe i duhen disa qindra vjet për ta orbituar atë.