Në atë kohë mendohej se ishte një mallkim, por tani një kërpudhë vdekjeprurëse e lidhur me varrin e Tutankhamunit mund të ndihmojë në luftimin e sëmundjeve, në atë që mund të shkaktojë një numër përparimesh mjekësore në të ardhmen.
Studiuesit në Universitetin e Pensilvanisë zbuluan se këto molekula në kërpudhën “mallkimi i faraonit”, Aspergillus flavus, ndalojnë rritjen e qelizave kancerogjene dhe funksionojnë po aq mirë sa trajtimet e gatshme dhe të disponueshme.
Ata kanë zbuluar tashmë në një studim të botuar në revistën Nature Chemical Biology se kjo kërpudhë mund të luftojë leuçeminë.
Pse quhet “mallkimi i faraonit”?
Arsyeja për këtë emër daton që nga vitet 1920, kur u lidh me vdekjet e parakohshme të disa arkeologëve që hapën varre të lashta në të gjithë botën, përfshirë zbulimin e famshëm të Varrit të Tutankhamunit, sipas Popular Mechanics.
Në atë kohë, besohej se këto vdekje ishin për shkak të një mallkimi të lashtë (në ato kohë ata nuk ishin të njohur me këto kërpudha).
Si një “mikrobik i keq” i njohur për të paktën shekullin e kaluar, Aspergillus flavus (A. flavus) gjendet shpesh në tokë dhe mund të infektojë shumë kultura bujqësore jetësore, me Popular Science që e quan atë “një nga speciet e mykut më të izoluara si në bujqësi ashtu edhe në mjekësi”.
Nëse jeni të ekspozuar ndaj kërpudhave, ato mund të shkaktojnë infeksione të mushkërive, veçanërisht tek njerëzit me imunitet të kompromentuar.
Megjithatë, në të njëjtën kohë, ato gjithashtu përmbajnë peptide të cilat mund të ndihmojnë në luftimin e kancerit (kur përshtaten).
Si e zbuluan këtë studiuesit?
Nga A. flavus, u izoluan katër molekula (të njohura edhe si “asperigimicina”) me aftësinë për të formuar një strukturë unike të unazave të ndërlidhura.
Asperigimicinat shfaqën “potencial mjekësor” kur u kombinuan me qelizat kancerogjene njerëzore – në fakt, efekte të fuqishme kundër qelizave të leuçemisë u panë në dy nga katër variantet.
Pastaj, shtimi i lipideve (molekulave yndyrore) bëri që asperigimicinat të bëheshin po aq efektive sa ilaçet e miratuara nga FDA që përdoren për të trajtuar kancerin. Për më tepër, nuk dukej se kishte efekte anësore as nga A. flavus.
Asperigimicinat janë pjesë e një klase molekulash të quajtura peptide të sintetizuara në ribozom dhe të modifikuara pas përkthimit (RiPP, shkurt). Ato janë gjetur më parë te bakteret, por janë mjaft të vështira për t’u studiuar si kërpudha të rralla.
“Edhe pse janë gjetur vetëm disa, pothuajse të gjitha kanë bioaktivitet të fortë”, tha Qiuyue Nie, një bashkëpunëtore postdoktorale në Universitetin e Pensilvanisë dhe autore e studimit. “Ky është një rajon i paeksploruar me potencial të jashtëzakonshëm.”
Historia dhe kërkimet shkencore na tregojnë kontributet e dukshme të kërpudhave në mjekësi, p.sh. antibiotiku penicilinë, dhe shenjat tregojnë se do të ketë më shumë zbulime të tilla.
“Kërpudhat na dhanë penicilinë”, tha Sherry Gao, profesoreshë në Pennsylvania dhe autore kryesore e studimit. “Këto rezultate tregojnë se ende duhen gjetur shumë ilaçe të tjera të nxjerra nga produktet natyrore.”
Në fazën tjetër, studiuesit do të testojnë trajtimin e tyre të ri te kafshët dhe, nëse kjo rezulton e suksesshme, atëherë do të testohet te njerëzit. Çdo shpërndarje e këtij trajtimi mund të zgjasë disa vite.
“Natyra na ka dhënë këtë farmaci të jashtëzakonshme”, shtoi Gao. “Varet nga ne të zbulojmë sekretet e saj. Si inxhinierë, jemi të emocionuar të vazhdojmë të eksplorojmë, të mësojmë nga natyra dhe ta përdorim këtë njohuri për të hartuar zgjidhje më të mira.”
