Nga Indrit Vokshi
Kur ra Sulltani në 1919, ajo çka ngeli prej Perandorisë Osmane do të merrej e të sundohej nga fituesit e luftës, Britani, Francë, ShBA.
Harta e re e Versajës 1920 u qep e tillë, ndante territoret në shtete të vogla, shtete pa mundësi për tu rritur e për të qenë rivalë gjeopolitikë. Lindja e Mesme u nda në Arabi, Liban, Irak, Siri, Jordani, shtete nën kontrollin franko-britanik. Magrebi gjithashtu. Ballkani në Jugosllavi të kontrolluar nga Franca e Britania. Greqi britanike. Shqipëri e cila u njoh ndërkombëtarisht vetëm pasi Entoni Iden, kryeministër i mëvonshëm në Britani, erdhi në Tiranë takoi Abdi Toptanin dhe kërkoi të rrëzohej qeveria pro-italiane e Durrësit dhe të mbahej kongres (Kongresi i Lushnjes) e Britania do ta njihte Shqipërinë shtet. Ashtu ndodhi. U rrëzua Durrësi, u vra Esad pasha, lindi rendi politik i Kongresit të Lushnjës.
Shtetet si Shqipëria u lanë të vogla, pa burime, me gjymtime territoresh e resursesh me qëllim që të mos kishin mundësi për të qenë të forta, përkundrazi të ishin sa më pak sovrane. Vazhdoi “Koncerti Europian” i themeluar në Vjenë 1815. Veçse në nivel tjetër, pa Gjermaninë, pa Austrinë, pa Perandorinë Osmane, me Amerikën që u shtua si fuqi e re. Shtetet e mëdha manaxhojnë territore dhe zona influence.
Sadami u vra, pati guxuar të shtetëzojë naftën në një vend të cilin Britania e shpalli shtet prej naftës në Mosul e Kirkuk dhe si bazë për të sunduar Lindjen e Mesme. Naseri u bombardua nga Franca e Britania në krizën e Kanalit të Suezit, pastaj Sadati u vra në paradë ushtarake. Mbreti i Arabisë Feisal u vra në 1975 sepse synonte ta përdorte naftën si mjet politik qëndrese. Në 1977 u vra presidenti i Jemenit, Kolonel Ibrahim al Hamdi.
Për t’i sunduar këto territore të fituara nga mposhtja e Perandorisë Osmane dhe e Austrisë, ka pasur një kusht: Elitat sunduese të ishin sa më të korruptuara dhe sa më tradhëtare të interesave të popujve të tyre. Rendin ndërkombëtar nuk munden ta qëndisin vende të vogla si Shqiperia por elitat nevojiten të korruptuara dhe anti-vend që sunduesit të marrin “pazar të lirë”, të mos negociohet asgjë për interesat e shtetit, kompanitë të marrin pasuritë dhe të mos paguajnë asgjë, siç nuk kanë paguar miliona euro taksa e tatime.
Nuk dihet ku është prishur pazari me Bankersin dhe atë çka Bankers përfaqëson, pazari nuk është prishur në Tiranë. Nuk mundemi dhe nuk duhet të jemi kundër investimeve të huaja pasi lëndët e para nuk munden të lihen pa përpunuar. Mirëpo Shqipëria ka pasur dhe ka nevojë për elita që negociojnë “pazar” sa më të favorshëm për vendin.
