Nga Ilir Çumani
Ka jetë që janë si kryevepra të ndërprera dhunshëm, ato fillojnë me dritë, lulëzojnë me dije e punë deri në beteja triumfesh, e pastaj, si në një skenë teatri absurd, shemben në heshtjen e turpit të imponuar nga historia. Një ndër këto jetë është ajo e Ibrahim Biçakçiut, pinjoll i një dere patriotësh, biri i Aqif Pashë Biçakçiut, burrit që ngriti flamurin e shtetit të ri shqiptar në Kongresin e Lushnjës. Ibrahim Biçakçiu, i rritur mes bibliotekave të Vjenës, mes auditorëve ku fjalët e profesorit kishin peshën e një shkëmbi me thepa, zotëronte katër gjuhë dhe një horizont perëndimor, që mund të ishte pasuri për kombin.
Ai kthehet në Shqipëri me dije të reja, me ëndrra për zhvillim, duke administruar pasuri, duke ndërtuar industri e duke mbjellë dije në fushën e ekonomisë dhe tregtisë. Një zotëri i vërtetë, që nuk i përkiste vetëm familjes së tij, por të gjithë vendit. Mjerisht Shqipëria e pasluftës nuk kishte vend për zotërinj. Kishte vend vetëm për heshtje, për bindje, për pranga… Dhe ashtu siç ndodhi me shumë individë prej elitës së kombit, edhe Ibrahim Biçakçiu u përplas në vorbullën e “gjyqeve speciale”, ku dënimet nuk jepeshin nga ligji, por nga verbëria e urrejtjes kolektive, e plazmuar prej sloganit latin të njohur famëkeq: “divide et impera”, që në shqip do të thotë: “përça dhe komando”. Kjo është një taktikë djallëzore e regjimeve autokrate e shtypëse, që tregon një strategji politike dhe shoqërore të një autoriteti që të mund të kontrollojë dhe qeverisë më efektivisht një popull duke e ndarë atë në disa pjesë, duke provokuar rivalitete dhe duke nxitur mosmarrëveshje brenda tij… E gjithë kjo taktikë e regjimeve autokrate synon për të ruajtur pushtetin, duke krijuar përçarje dhe mosmarrëveshje brenda një grupi ose popullsie dhe për të penguar ata të bashkohen kundër autoritetit dominues.
Ibrahim Biçakçiu ishte një prej viktimave të kësaj strategjie politike e në këto rrethana, ai u shpall “armik” dhe jeta e tij u nda më dysh: një gjysmëlindje në auditorët e Vjenës dhe një perëndim në qelitë e errëta të Burrelit. Pas viteve të rënda të burgut, kur doli i thyer, por jo i përulur, fati i tij u vulos me një ironi të hidhur: nga Kryeministër i Shqipërisë, u bë pastrues i banjave publike në Elbasan. Çizmet e llastikut dhe fshesa në dorë ishin jehona groteske e një tragjedie kombëtare. Njeriu që fliste në gjermanisht, në italisht, në turqisht e në anglisht, tani përkulej të pastronte pisllëkun e imponuar nga një regjim që kishte frikë nga dija, nga dinjiteti, nga kujtesa. Por brenda atij shpirti nuk vdiq kurrë zotëria dhe fisnikëria e tij. Të afërmit rrëfejnë se sapo kthehej në shtëpi, pastronte duart, ndërrohej, parfumosej, vishej me kravatë dhe veten e zhyste në libra, në një dialog të përjetshëm me botën e madhe të dijes që nuk ia dolën t’ia mbyllnin kanatat e saj. Edhe pse komunistët e zbritën nga tribunat e politikës në gjirizet e banjave publike, ai mbeti i lartë në shpirt, duke e ruajtur atë fisnikëri që askush nuk mund t’ia poshtëronte.
Saga e Ibrahim Biçakçiut është një pasqyrë ku shohim plagën tonë kombëtare: Shqipëria vrau bijtë e saj më të ditur, i poshtëroi burrat që mund të kishin qenë shtylla të një shteti modern, i bëri roje varrezash, pastrues të banjave, të burgosur pa faj. Është historia jonë e errët, ku dritat e mendimit e të dijes u shuan në qeli dhe u shkrinë në baltën e harresës. Sot, kur kujtojmë këtë figurë, nuk kujtojmë vetëm një individ, por kujtojmë një epokë, një komb që për dekada i ktheu shpinën vetes. Në të vërtetë, ajo fshesë që mbante në dorë Ibrahim Biçakçiu nuk ishte vetëm mjeti i një pune të rëndomtë. Ajo ishte metafora e madhe e një kohe, ku pastronin nga skena çdo kujtim, çdo emër, çdo figurë që mund t’u kujtonte shqiptarëve se dikur ky vend kishte zotërinj, mendje të ndritura dhe shpirtra të lirë. Dhe megjithatë, historia e tij mbetet si një gur varri që nuk lejon harresën. Ibrahim Biçakçiu, kryeministri që u dënua të pastronte tualetet, mbetet dëshmi e gjallë e absurdit dhe e tragjedisë sonë kombëtare. Në kujtimin e tij, ne shohim jo vetëm një njeri të madh të rrëzuar, por edhe një komb të tërë që ra në gjunjë, e që ende sot kërkon të ringrihet….
Dënimi me 30 vite burg, gjyqi special ndaj Ibrahim Biçakçiut
Ibrahim Biçakçiu ishte një figurë e rëndësishme politike dhe historike në Shqipëri, veçanërisht gjatë periudhës së trazuar të Luftës së Dytë Botërore dhe pas saj. Veprimtar politik, djali i vetëm i Aqif Pashë Elbasanit (Biçakçiu), deputet, kryetar i Partisë Nacionaliste, Kryeministër i Shqipërisë (5 shtator 1944-25 tetor 1944). Lindi më 10 shtator të vitit 1905, në Elbasan. Arsimin fillor e kreu në qytetin e lindjes. Mbaroi Akademinë Tregtare në Vjenë për agronomi. Në vitin 1937 u zgjodh deputet i Elbasanit. Me kapitullimin e Italisë bën pjesë në grupin e politikanëve që nisën procesin e pavarësimit të Shqipërisë. Emri i tij është ndër 22 patriotët që nënshkruan deklaratën e 14 shtatorit të vitit 1943, e cila e rishpalli Shqipërinë të pavarur. Në zgjedhjet e 1 tetorit 1943 për Kuvendin Kombëtar, u zgjodh sërish deputet i Elbasanit. Gjatë kësaj kohe, bashkë me Rexhep Mitrovicën, Xhaferr Devën, Lef Nosin etj., u angazhua fuqishëm për shuarjen e lëvizjes komuniste në Shqipëri.
Në shtator të vitit 1944 u zgjodh Kryeministër dhe krijoi kabinetin qeveritar, që u betua më 5 shtator të po atij viti. Qeveria “Biçakçiu” dha dorëheqjen më 25 tetor 1944, dy ditë pasi komunistët kishin shpallur qeverinë e tyre në Berat. Pas dorëheqjes, Ibrahim Biçakçiu, së bashku me një grup patriotësh u larguan nga Tirana dhe vajtën në Shkodër, ku ishte planifikuar të organizohej një mbledhje me elementët antikomunistë. Dhe kur miqtë e tij kapërcyen kufijtë e Shqipërisë, ai nuk pranoi të largohej. U arrestua në Shkodër më 6 dhjetor të vitit 1944. Më 13 prill 1945, Gjyqi Special e dënoi me burgim të përjetshëm, por më 13 dhjetor 1945 dënimi iu ul në 30 vjet heqje lirie. Më 15 janar të vitit 1947, Komiteti Ekzekutiv i Këshillit Popullor të Nënprefekturës së Tiranës vendosi sekuestrimin e gjithë pasurisë së tij, të luajtshme dhe të paluajtshme, ndër to edhe fabrikën e tij të cigareve “Flora”. Pjesën më të madhe të dënimit e vuajti në burgun e Burrelit. U lirua pas 17 vitesh, më 5 maj 1962. Vdiq në Elbasan, më 4 janar të vitit 1977.
