Nga Namir Lapardhaja
Në politikën shqiptare dëgjojmë shpesh fjalë për “shpëtimin e demokracisë”, për “përfaqësimin e popullit” apo për “revolucionin që do të sjell ndryshimin”. Nëse zhveshim fjalët nga retorika patetike, mbetet vetëm ajo që George Orwell paralajmëronte në romantin e tij dystopik ‘1984’, ku thotë se “ne nuk jemi të interesuar për të mirën e të tjerëve; ne jemi të interesuar vetëm në pushtet, pushtet të pastër… Ne e dimë se kurrë, askush, nuk e mbërthen pushtetin me qëllimin që të tërhiqet prej tij”.
Ky është çelësi për të kuptuar pse partitë politike sillen më shumë si pronësi private sesa si institucione demokratike. Pushteti nuk është për ta një mjet për të arritur zhvillimin, drejtësinë apo barazinë, por është qëllimi në vetvete. “Ata nuk vendosin diktaturën për të mbrojtur revolucionin – thotë Orwell – por bëjnë revolucionin për të vendosur diktaturën.”
Sa i njohur duket ky citim kur sheh se si pakënaqësitë politike me sistemin aktual shndërrohen në farsa qesharake për të ruajtur status quo-në e ‘njëshit’ dhe jo për të ndërtuar një sistem më të hapur, me demokratik, mbi garën dhe meritën.
Të gjithë flasin për demokraci të brendshme në partitë apo lëvizjet e tyre politke, por, në praktikë, çdo tentativë për ndryshim shndërrohet në luftë për mbijetesën e një individi. Njësoj si “Partia” e Orwell-it që e pranon në mënyrë cinike se pushteti nuk ka nevojë për justifikime, sepse askush nuk do të lëshojë karrigen vullnetarisht.
Sot, kur shohim probleme të pafundme për të ardhmen e opozitës dhe të partisë kryesore të saj, kacafytjet sarkastike për teze dhe goca tezesh të ‘frymës së re’ apo retorikës për mbrojtje të sovranitetit dhe të mos kthimit të vendit në një ‘republikë prokurorësh’ nuk ka pse të çuditemi, sepse është shumë e qartë se ”pushteti nuk është mjet për diçka tjetër, pushteti është qëllim”.
Problemi ynë është pikërisht se klasa jonë politke, dhe jo vetëm, ka përqafuar pikërisht këtë filozofi, duke bërë që institucionet e llogaridhënies të shndërrohen në fasadë, demokracia në një ritual të mërzitshëm dhe populli një spektator i pafuqishëm.
E vërteta është e hidhur, por e dosmodsoshme për t’u përballur me të, sepse, nëse nuk vendosim kufij të qartë mes shtetit dhe partive, mes qytetarit dhe liderit që nuk heq dorë kurrë, atëherë, nuk kemi pse të habitemi kur përjetojmë të njëjtën fatkeqësi që Orwell përshkroi në veprën e tij, pushtetin që e pranon vetë se nuk do të lëshohet kurrë.
