Instituti për Bashkitë Shqiptare kritikon reformën e re të Menaxhimit të Mbetjeve, të prezantuar një ditë më parë nga kryeministri Edi Rama. Sipas kësaj reforme, pritet ngritja e një Operatori Kombëtar për Trajtimin e Mbetjeve, ku tashmë ky proces nuk do të jetë më në dorë të pushtetit vendor, i cili do jetë ‘klient’ i operatorit.
Në reagim, Instituti për Bashkitë Shqiptare thotë se kjo reformë përbën një hap pas në decentralizimin, duke theksuar se menaxhimi i mbetjeve nuk mund të shkëputet nga përgjegjësia e qeverisjes vendore.
“Instituti për Bashkitë Shqiptare ndan shqetësimin për gjendjen e menaxhimit të mbetjeve dhe nevojën për përmbushjen e standardeve të BE-së në këtë fushë. Është e qartë se përmirësime rrënjësore duhen bërë, si në infrastrukturë, ashtu edhe në ndërgjegjësimin qytetar.
Megjithatë, propozimi për të kaluar menaxhimin e mbetjeve tek një operator kombëtar, duke reduktuar bashkitë në thjesht “klientë”, përbën një hap pas për decentralizimin dhe parimin e subsidiaritetit. Menaxhimi i mbetjeve është një shërbim bazik, i lidhur ngushtë me jetën e përditshme të qytetarëve, dhe nuk mund të shkëputet nga përgjegjësia e qeverisjes vendore”, thuhet në reagim.
Më tej, Instituti për Bashkitë Shqiptare shkruan se problemi me menaxhimin e mbetjeve nuk zgjidhet me centralizim, por duke forcuar kapacitet e bashkive.
“Instituti thekson se problemi nuk zgjidhet me centralizim, por me forcimin e kapaciteteve të bashkive, financimin e qëndrueshëm, partneritetet publike-private dhe bashkëpunimin ndër-bashkiak. Vetëm kështu mund të ndërtohet një sistem i qëndrueshëm, ku qytetari ka zë dhe pushteti vendor mban përgjegjësi reale për shërbimet.
Në këtë kuadër, ne mbështesim reformën dhe përafrimin me standardet e BE-së, por kërkojmë që kjo të bëhet duke ruajtur dhe forcuar rolin e pushtetit vendor, e jo duke e zëvendësuar atë.
Instituti për Bashkitë Shqiptare mbështet reformat mjedisore dhe përafrimin me BE-në, por zhveshja e bashkive nga menaxhimi i mbetjeve është hap pas për decentralizimin. Zgjidhja nuk është centralizimi, por forcimi i kapaciteteve vendore dhe llogaridhënia afër qytetarit”, thuhet në reagim.
Sipas reformës së re, Shqipëria do të ndahet në 10 zona të Menaxhimit të Integruar të Mbetjeve, në të cilat do të ndërtohen 10 impiante të përpunimit dhe selektimit, 3 landfille të reja në Kukës, Dibër e Berat si dhe parashikohet mbyllja e 66 venddepozitmeve aktuale.
Në strategjinë e re të qeverisë nuk përmendet fare alternativa e impianteve të incenerimit, ndërsa edhe aty ku ishin parashikuar në Fier dhe Elbasan do ketë vetëm një zgjerim i kapaciteteve të venddpozitimit. Investime do të ketë në zonat e menaxhimit të mbetjeve si Berat, Dibër, Korçë, Durrës, Vlora-Veri, Gjirokastër – Vlora Jug dhe Kukës.
