Nga Ilir Yzeiri
Rama dhe ministri i tij i Drejtësisë, Ulsi Manja, janë shfaqur këto kohë në publik si një duet që këndojnë me një zë të vetëm. Kohë më parë, kur publikut iu përplas në surrat drafti i kodit të ri penal dhe, kur, të gjithë, me të drejtë, mbetën të çmeritur nga ai tekst që përmbante edhe paradokse të karakterit të devijimit mendor, Kryeministri nxitoi ta merrte në mbrojtje ministrin e tij dhe i këshilloi ata që qortuan atë draft që të mos qëndronin shumë në diell, sepse, siç tha më pas kolegu im Mero Baze, nga qëndrimi i gjatë në diell e pamë të gjithë se si ishte katandisur ministri që mbrohet dhe shfaqet në publik me Edi Ramën, Ulsi Manja.
Kaloi pa u vënë re pastaj edhe një deklaratë tjetër e atij që u tha se ka qenë në krye të kësaj reforme, zotit Arben Rakipi, i cili në një intervistë në RTSH, kur u pyet se si ndikonte në sistem, tha : “Unë ndikoj në sistem sepse jam model për t’u ndjekur, për shkak të integritetit të lartë që mban personaliteti im në marrjen e vendimeve, aftësive profesionale të larta që kam, dhimbshurisë së madhe për viktimat, humanizmit i cili më shoqëron përgjatë gjithë kohës, patriotizmit të madh që më karakterizon dhe dashurisë pa fund për këtë vend dhe për sistemin e drejtësisë.
E do ishte e zgjuar, e mençur, dobiprurëse për cilindo që më ndjek. Dua të vetëparaqitem i tillë pa doreza, në mënyrë që të gjithë të këqinjtë apo dashakeqësit të mos lodhen kot për të më ndryshuar, apo për të më shantazhuar, apo për të më larguar nga ky piedestal në të cilin më ka vënë puna, energjia, sakrificat që kam bërë dhe kolegët që më njohin.”
Nuk besoj se ka tekst më të bukur për Portokallinë. Nuk besoj se deliri dhe humbja e çdo lloj ekuilibri mendor mund të shfaqen më qartë se këtu. Unë e mbaj mend këtë person kur ishte Prokuror i Përgjithshëm në vitin 1998, në mos gaboj, dhe kur hetoi kryengritjen e armatosur të vitit 1997. U shfaq me një shishe Coca -Cola në dorë për të na treguar se mbi protestuesit ishin hedhur edhe lëndë kimike dhe ai kishte kapur një shishe Coca-Cola me këto lëndë.
Një nga tragjeditë më të mëdha të tranzicionit, si viti 1997 mbeti e pazbardhur deri në fund prej këtij lloji prokurori. Pas kësaj ngjarjeje, ai humbi disa kohë dhe tani shfaqet me një tekst që ka bërë për të qeshur e për të qarë miletin, i cili, sipas kryeministrit, rri shumë në diell, bashkë me Ulsi Manjën.
Sa u shua jehona e atij spektakli me draftin e kodit penal, Kryeministri iu kundërvu dhe bëri objekt të denoncimit publik dy-tre vendime gjyqtarësh që, sipas tij, me aktin e tyre kanë cënuar rëndë interesin publik. Ndërsa me prouroren Gjeli ai ishte përplasur pak kohë më parë.
Ndaj tij reaguan institucionet e pavarura të drejtësisë e përkatësisht KLGJ-ja dhe Unioni i gjyqtarëve. Mirëpo, menjëherë në mbrojtje të kryeministrit doli ministri i tij i besuar, Ulsi Manja dhe u tregoi vendin këtyre shoqatave duke deklaruar se ky nuk është një shtet rrumpallë. Pikërisht kjo shfaqje në duet e Kryeministrit me ministrin e tij të drejtësisë më ka bërë të mendoj se disa çështje të rënda që lidhen me sistemin e ri të drjtësisë nuk janë thjesht vullnet i një administrtori.
Po le t’i shohim me radhë. Prej disa kohësh, të gjithë instancat e dalluara të opinionit publik brenda vendit dhe jashë po ashtu (kujtoj deklaratën e McAllister për Veliajn) kanë denoncuar me fakte se SPAK dhe Altin Dumani kanë dalë jashtë kontrollit dhe se reforma në drejtësi dhe organizimi i këtij institucioni duhen parë me themel.
Nuk ka ditë që të mos botohet një shkelje e rëndë nga ky institucion ndërkohë që rrëmbimi, trajtimi mizor dhe mbajtja në qeli pa akuzë e njeriut më të votuar të Tiranës, Erion Veliajt, është jo vetëm një krim ndaj demokracisë, por tani po bëhet gjithnjë e më shumë një shfaqje e neveritshme e dhunës së një grushti prokurorësh që, pasi janë siguruar se nga politika nuk ju vjen asnjë ndëshkim, kanë nisur të nënshtrojnë edhe gjyqësorin. Në cilin vend demokratik të botës akuza që bën një prokuror shpallet si të ishte vendim i formës së prerë?
Edi Rama, për mendimin tim, ka bërë një gabim të rëndë kur është reshtuar në krah të SPAK-ut në ato raste kur ata kanë marrë e kanë plasur në qeli kolegët e tij, por qoftë edhe ish-presidentin Meta. Nuk mund të bëhësh me atë që dyshon dhe për më tepër nuk mund të jesh aleat me një prokuror-bandit si Olsi Dado që, në konflikt të thellë interesi, harton një padi dhe i vë emrin Nesti Angoni dhe arreston njeriun më të votuar të Tiranës dhe Ulsi Manja e dhunon në qeli. Në një sistem demokratik, prokuroria, qoftë edhe SPAK-u, janë vetëm njëra anë e procesit. Mirëpo, në reformën e drejtësisë që hartoi dhe ndërtoi Parlamenti i socialistëve u shua hallka më e rëndësishme e procesit, që është pushteti gjyqësor.
Sot alarmi më i madh për kryeministrin Rama duhet të ishte e të jetë vdekja e gjyqësorit dhe varrosja që po i bën atij SPAK-u duke ushtruar dhunën e përgjimeve mbi ta. Në këto kushte të bëhesh palë me SPAK-un do të thotë të ndihmosh arbitraritetin e një organizate që ka dalë nga binarët e ligjit. Një kryeministër që ka inicuar dhe ka mbështetur Reformën në Drejtësi, duhet të ketë kurajon që të ndajë opinionin e tij nga logorreja e akuzave që bën Berisha natë e ditë kundër kësaj organizate.
Sot problemi i drejtësisë nuk janë dy apo tre vendime për kioska që nuk hiqen apo për hotele që nuk bëhen zyra qeverie. Problemi i rëndë në Shqipëri është shkelja e të drejtave të njeriut dhe mbushja e burgjeve me të dyshuar dhe trajtimi çnjerëzoj në burgje si në rastin e Veliajt. Shifrat alarmante që publikohen përditë mbi arrestimet pa akuzë, duhet të jenë kambana alarmi për një qeveri që ka përgjegjësinë për Reformën në Drejtësi.
Sepse, nëse Reforma në Drejtësi paska pasur për qëllim që të largojë politikën nga sistemi dhe ta lërë sistemin në dorë të individëve pa karakter e pa dinjitet, në dorë të çetave të prokurorëve e gjyqtarëve që vendosin mbi bazën e inateve, tarafave, klaneve dhe parave, atëherë të gjithë duhet të pendohemi dhe duhet të kërkojmë një rishikim të thellë të kësaj reforme. Sot edhe në Perëndim ka një debat të madh për pavarësinë e pushteteve dhe atë që quhet chek and balance.
I vetmi pushtet i ligjshëm është Parlamenti sepse ai zgjidhet me votë. Në Republikat parlamentare ku pushtetet e tjera rrjedhin nga Parlamenti, ti nuk mund t’u japësh atyre një fuqi që e kapërcen atë të Parlamentit. Po ashtu, në një vend ku SPAK-u përgjon gjykatën Kushtetuese dhe Gjykata e Lartë nuk ka fuqi të ndryshojë vendimet e prokurorëve të SPAK-ut, ky shtet nuk është më demokraci, por diktatura e dhunës së prokurorëve, e një grushti njerëzish që kanë dalë jashtë binarëve dhe që nuk japin llogari askujt.
Nëse qeveria e ardhshme e zotit Rama dhe Parlamneti që ka shumicën dërrmuese të socialistëve nuk ndërhyn thellë në mënyrë që të shkatërrojë çerdhen e prokororëve të tipit Olsi Dado e të tjerë, atëherë ky vend do të futet në një spirale krizash dhe korrupsioni e krimi do të varen jo më nga politika si deri tani, por nga republika e prokurorëve.
Kryministri Rama duhet të ndryshojë qasje dhe të mbrojë viktimat e kësaj dhunë të prokurorëve, të cilët janë të pafajshëm deri në një vendim gjyqësor. Ai e ka për detyrë që të jetë në anë e tyre, jo në anë e prokurorëve që kanë dalë nga binarët. Natyrisht kjo mund të bëhet edhe duke kaluar pak kohë në diell se gjithë ditën në hije sikur nuk shkon.
