Shqipëria ka regjistruar një numër të konsiderueshëm kthimesh të shtetasve të saj nga vendet e Bashkimit Evropian dhe vendet fqinje, kryesisht përmes operacioneve të përbashkëta të riatdhesimit. Kthimet e këtyre shtetasve shqiptarë, shpesh të deportuar ose të kthyer për arsye ligjore, pasqyrojnë një tendencë të qëndrueshme, por në ulje në dy vitet e fundit.
Sipas të dhënave nga Plani Kombëtar i Migracionit, në vitin 2023, numri i shtetasve shqiptarë të kthyer në Shqipëri ishte 8,224 persona. Ky numër pësoi një rënie në vitin 2024, duke u ulur në 7,901 persona, që përbën një ulje prej rreth 4% në krahasim me vitin paraardhës. Kjo tendencë në ulje mund të lidhet me ndryshimet në politikat migratore të vendeve pritëse, përmirësimin e kontrolleve kufitare ose edhe me reduktimin e flukseve të migracionit nga Shqipëria drejt vendeve të BE-së dhe zonës Schengen.
Një aspekt i rëndësishëm i këtyre kthimeve është përbërja gjinore e personave të kthyer. Nga 7,901 shtetas shqiptarë të kthyer në vitin 2024, 7,521 ishin meshkuj, ndërsa vetëm 380 femra. Kjo tregon se përqindja e meshkujve të kthyer është jashtëzakonisht e lartë, duke përbërë rreth 95% të totalit, ndërsa femrat përbëjnë vetëm 5%.
Sipas të dhënave të EUROSTAT-it, në vitin 2023 janë regjistruar 7,015 aplikime të para për azil nga shtetas shqiptarë në vendet e BE-së dhe zonën Schengen. Ky numër paraqet një rënie të ndjeshme në krahasim me vitin 2022, kur ishin regjistruar 10,745 aplikime të para për azil nga shqiptarët, që është një ulje prej rreth 35%.
Në përmbledhje, viti 2024 karakterizohet nga një reduktim modest i kthimeve të shtetasve shqiptarë në vend krahasuar me vitin 2023, me dominim të qartë të meshkujve në këtë proces. Njëkohësisht, ka një rënie të dukshme të aplikimeve për azil nga shqiptarët në vendet e BE-së, duke treguar për një ndryshim gradual në dinamikën migratore. Këto të dhëna janë thelbësore për hartimin e politikave të ardhshme që synojnë menaxhimin e migracionit, përmirësimin e kushteve të riintegrimit të të kthyerve dhe bashkëpunimin ndërkombëtar në fushën e migracionit, thekson dokumenti./ekofin.al