Qeveria e Shteteve të Bashkuara ka nisur një projekt të gjerë strategjike, që synon kufizimin e ndikimit kinez në portet e klasit botëror. Porti i Pireut, i cili i është dhënë ‘Cosco’-s, është gjithashtu në qendër të vëmendjes.
Sipas një raporti të Reuters, iniciativa rrjedh nga frika në Uashington se Kina, përmes kompanive shtetërore ose të lidhura me shtetin, ka fituar kontroll të konsiderueshëm mbi infrastrukturën kritike portuale, që mund të përdoret në rast të një krize gjeopolitike, për spiunazh ose për të prishur zinxhirët e furnizimit.
Si pjesë e kësaj përpjekjeje, SHBA-të po shqyrtojnë mundësi të ndryshme: nga forcimi i ndërtimit të anijeve dhe transportit tregtar nën kontrollin amerikan, deri te promovimi i përfshirjes së investimeve private në portet ku Kina ka interesa, si dhe vendosja e masave doganore ose të tjera rregullatorë, informon “Protothema”.
COSCO (China Ocean Shipping Company), një nga kompanitë më të mëdha kineze të porteve dhe transportit detar, zotëron 67% të kapitalit aksionar të Autoritetit Portual të Pireut (Piraeus Port Authority).
Sipas burimeve të Reuters, strategjia e SHBA-së e përfshin konkretisht Pireun si një shembull të një porti ku lëvizjet e Kinës për të zgjeruar ndikimin janë tashmë në proces.
Në janar 2025, Departamenti i Mbrojtjes i SHBA-së e përfshiu COSCO-n në një listë të kompanive që konsiderohen se bashkëpunojnë me ushtrinë kineze.
Përfshirja në këtë listë nuk sjell automatikisht sanksione ekonomike, por synon të dekurajojë kompanitë amerikane nga bërja e biznesit me COSCO-n.
Qeveria greke, si dhe aktorët e sektorit portual, po shqyrtojnë implikimet e mundshme të këtij veprimi – megjithëse deri më tani, nuk duket të ketë ndonjë ndërprerje të operacioneve në portin e Pireut.
SHBA-të po shqyrtojnë mbështetjen e pjesëmarrjes së kompanive private perëndimore ose investitorëve për të blerë aksione në porte ku Kina ka një pjesëmarrje.
Pala greke deklaron se nuk është informuar zyrtarisht për ndonjë plan për të ndryshuar pronësinë ose menaxhimin e Pireut për shkak të shqetësimeve amerikane.
Uashingtoni ka nisur përpjekjen më të madhe për të forcuar ndikimin e tij detar dhe portual që nga vitet 1970, duke synuar të kufizojë kontrollin në rritje të Kinës mbi portet strategjike në të gjithë botën.
