Nga Krsto Lazerevic, TagesZeitung
Ministrja e re shqiptare, Diella, është e re, vesh kostum popullor, dhe është ngarkuar të luftojë korrupsionin në dhënien e tenderëve publikë, ta bëjë Shqipërinë gati për BE deri në vitin 2030 – dhe është një inteligjencë artificiale. Kryeministri Edi Rama e ka emëruar këtë figurë artificiale në kabinetin e tij. Opozita e ka kritikuar hapin si antikushtetues, me arsyetimin se Diella nuk ka shtetësi shqiptare, pra, nuk është njeri.
Në të vërtetë, korrupsioni është një nga pengesat më të mëdha për anëtarësimin e Shqipërisë në BE, dhe Rama do të tregojë se po bën diçka kundër tij. Në shkurt, shoku i tij i partisë, ish-kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, përfundoi në burg për akuza korrupsioni. Mesazhi: edhe “peshqit e mëdhenj” nuk janë të paprekshëm. Në të njëjtën kohë, në Tiranë ngrihen pa pushim projekte të reja ndërtimi, që shërbejnë për pastrimin e parave nga trafiku i kokainës – dhe këtu një inteligjencë artificiale nuk ndryshon gjë për momentin.
Korrupsioni nuk mund të luftohet vetëm teknikisht. Një inteligjencë artificiale mund të shënojë tenderë të dyshimtë – por nuk mund t’i ndryshojë strukturat që e mbajnë gjallë korrupsionin. Dhe ajo është vetëm aq e besueshme sa të dhënat me të cilat ushqehet. Aty ku institucionet janë vetë pjesë e problemit, edhe teknologjia korruptohet. Ramës ekscentrik i pëlqen të inskenojë veten si vizionar dhe është i njohur për premtime të mëdha, të cilave u mungon vazhdimësia. Ai kishte premtuar një mini-shtet për komunitetin fetar të bektashinjve brenda Shqipërisë – të ngjashëm me Vatikanin. Pa rezultat. Edhe ndalimi i madh i shpallur i TikTok-ut nuk funksionoi.
Megjithatë, PR-i i Ramës funksionon. Pavarësisht deficitit demokratik dhe stilit gjithnjë e më autoritar të drejtimit, ai gëzon njohje ndërkombëtare. Vetëm së fundmi ai ka zbukuruar kopertinën e revistës ZEIT, me një intervistë të këndshme brenda, që i kushtohet çuditërisht kryesisht gjatësisë dhe forcës së tij fizike. Kritikën, nga ana tjetër, Rama e pret keq. Ndoshta prandaj ka zgjedhur një ministre artificiale: ajo nuk del në publik në mënyrë të pavarur, nuk bën akuza ndaj tij – dhe mund të fiket në çdo moment.