Nga Alessandra Ziniti, LA REPUBBLICA
Nga burgu i Fierit në Shqipëri, ku ndodhet i ndaluar prej gati dy muajsh pas një aksidenti rrugor në të cilin humbi jetën një djalosh 16-vjeçar tre ditë më vonë në spital, vjen zëri i vuajtur i Michele D’Angelo-s, profesor i Biologjisë në Universitetin e L’Aquila-s, përmes të shoqes së tij, Vanessa Castelli, edhe ajo pedagoge në të njëjtin universitet.
“Kam pasur një kolaps psikologjik, por po përpiqem të rezistoj. Nuk kërkojmë privilegje, por respektimin e të drejtave themelore dhe garancive që çdo qytetar duhet të ketë, sidomos në momente kaq të vështira”.
Pak para se të nisej sërish për në Shqipëri për vizitën javore në burg, Vanessa Castelli, përmes gazetës Repubblica, i drejton një apel të ndjerë Giorgia Meloni-t.
“I drejtohem sërish me besim kryeministres, së cilës i kam shkruar tashmë një letër, dhe institucioneve italiane që të ndërhyjnë me vendosmëri për të garantuar që Michele të mund ta përballojë këtë situatë me dinjitet, qetësi dhe drejtësi. Kam besim te marrëdhëniet e forta midis Italisë dhe Shqipërisë dhe te ndjeshmëria e autoriteteve kompetente, që të mendohet mundësia e transferimit të procesit në Itali, ku Michele mund ta përballej me më shumë mbrojtje, në një mjedis që e njeh, i rrethuar nga të afërmit, kolegët dhe studentët e tij.”
Doktoreshë Castelli, para së gjithash, cilat janë kushtet e paraburgimit të partnerit tuaj?
“Michele është shumë i tronditur psikologjikisht. Është i vetëm, larg shtëpisë, në një vend që nuk e njeh dhe me një gjuhë që nuk e flet. Paraburgimi po e shënjon thellë, po e gërryen ditë pas dite. Ai është një person i ndjeshëm, një profesor i nderuar, i mësuar të jetojë mes studentëve, eksperimenteve në laborator dhe shumë kolegëve. Tani librat janë strehimi i tij i vetëm, por vetmia është e rëndë. Çdo vizitë është një moment i fortë emocionalisht, por edhe i dhimbshëm. Përpiqet të ruajë kthjelltësinë dhe dinjitetin, por është e qartë që kjo përvojë po e vë në provë shumë të madhe.
Në këtë situatë të vështirë, dua të falënderoj sinqerisht drejtorin e institucionit penitenciar, të gjithë punonjësit dhe njerëzit që na kanë ndihmuar me humanitet, respekt dhe vazhdimësi. Gatishmëria dhe qëndrimi i tyre respektues kanë bërë ndryshimin dhe për këtë jemi thellësisht mirënjohës.”
Si është e mundur që partneri juaj është në burg prej dy muajsh për një akuzë të thjeshtë të shkeljes së kodit rrugor? Ju ishit e pranishme. Mund të na shpjegoni saktësisht çfarë ndodhi atë ditë gushti?
“Ata mbrëmje po shkonim në dasmën e disa miqve, me zemër të lehtë e të qetë. Rruga ishte bosh, Michele po kthente ngadalë, me sinjalin ndezur, në vijën e ndërprerë që tregonte hyrjen në restorantin ku zhvillohej ceremonia. Në atë moment, papritur, u shfaq një Mercedes Benz i bardhë me shpejtësi shumë të lartë, i cili nuk dukej se po ngadalësonte. Michele frenoi instinktivisht, dhe kjo bëri që përplasja të ishte më pak katastrofike. Ne ishim në shok: duart na dridheshin, fytyra ishte e zbehtë, shikimi i humbur”.
Fatkeqësisht, megjithatë, pati një viktimë.
“Po, një djalë 16-vjeçar humbi jetën tre ditë më vonë. Është një tragjedi që na ka prekur thellë. Nuk na takon ne të përcaktojmë përgjegjësitë, por është e qartë që atë mbrëmje diçka shkoi keq, në mënyrë të papritur dhe dramatike. Kushdo që ka drejtuar ndonjëherë makinën e di se sa shpejt mund të ndryshojë gjithçka në rrugë. Ndonjëherë mjafton një vendim i marrë nga dikush tjetër, një shpejtësi që nuk kontrollohet, dhe gjithçka ndryshon. Michele po kthehej me kujdes, në një rrugë bosh, kur erdhi një makinë me shpejtësi shumë të lartë. Dhe që aty, gjithçka ndryshoi. Michele e përjeton këtë dhimbje me respekt dhe heshtje të madhe. Ai mendon çdo ditë për familjen e djaloshit dhe lutet që ata të mund të gjejnë pak paqe”.
Çfarë po bënit ju në Shqipëri? Ishit me pushime?
“Jo, nuk ishim me pushime. Ne ishim në Shqipëri për të marrë pjesë në dasmën e një mikeje shumë të dashur. Ishte një rast i veçantë, një moment feste dhe ndarjeje gëzimi që e prisnim me padurim, sepse e dimë rëndësinë që shqiptarët i japin kësaj ceremonie”.
Akuzat ndaj partnerit tuaj janë shkelje e kodit rrugor dhe braktisje e automjetit, jo vrasje. Çfarë ndodhi pas përplasjes?
“Michele ishte në gjendje shoku. E mbaj mend të zbehtë, me shikim të humbur, të hutuar. Pasi ai Mercedes kaloi para syve tanë si një plumb, ai zbriti menjëherë në rrugë për të kërkuar ndihmë. Të dy bërtitëm me sa kishim zë ‘help’, duke tundur duart, përpiqeshim me dëshpërim të tërhiqnim vëmendjen. Por askush nuk u ndal. Ishim të frikësuar, të dezorientuar, dhe mendimi ynë i vetëm ishte të sillnim sa më shpejt një ambulancë. Gjithçka tjetër, në atë moment terrori, nuk kishte rëndësi. Donim vetëm që dikush të ndërhynte”.
Kur u ndalua profesori D’Angelo?
“Pas aksidentit, prisnim që nga çasti në çast policia të vinte për të na marrë në pyetje ne dhe dëshmitarët e shumtë që ishin aty. Por, meqë askush nuk vinte, vendosëm të shkonim vetë në komisariat që atë mbrëmje. Fatkeqësisht, ishte i mbyllur. Të nesërmen në mëngjes shkuam në komisariatin më të afërt me hotelin tonë, në Vlorë, ku një polic shumë i sjellshëm na dëgjoi dhe na tregoi rrugën për t’u kthyer në Fier për të dhënë dëshminë tonë. Dhe kështu bëmë. Vetëm pas paraqitjes sonë vullnetare në Fier, Michele u arrestua. Akuzat, sipas asaj që na është thënë, kanë të bëjnë me mosrespektimin e kodit rrugor, sepse largimi nga vendi i aksidentit, sipas avokatëve, parashikon një sanksion administrativ, jo paraburgim.”
Pse gjatë këtyre gati dy muajve ka rënë heshtja mbi këtë histori? A keni pasur kontakt me Farnesinën? Dhe nëse po, çfarë ju kanë thënë?
“Po, kam pasur kontakte me Farnesinën, me konsullatën në Vlorë dhe me ambasadën italiane në Tiranë, të cilat na kanë ofruar mbështetje të vazhdueshme. I falënderoj sinqerisht në një moment kaq të vështirë, prania e tyre ka qenë për mua një pikë referimi, njerëzore dhe institucionale. Megjithatë, është e vërtetë që mbi këtë çështje ka rënë një heshtje e rëndë. Nuk është e lehtë të nxirret në pah kompleksiteti i një situate kaq delikate, sidomos kur ndodhesh në një vend të huaj, me një gjuhë që nuk e njeh dhe me dinamika që të shpëtojnë nga duart. Kam besim te diplomacia dhe ndjeshmëria e institucioneve, që të garantohet një trajtim i drejtë dhe transparent dhe të dalë e vërteta me qartësi.”
Kolegët tuaj po zhvillojnë nisma dhe mobilizime në mbështetje tuaj. Ju e vizitoni rregullisht partnerin tuaj dhe çfarë vështirësish po hasni?
“Po, kolegët dhe miqtë tanë po tregojnë një afërsi të jashtëzakonshme. Janë organizuar nisma spontane, letra të hapura, mbledhje fondesh. Jemi veçanërisht mirënjohës ndaj profesoreshës Cimini, drejtoreshës së departamentit tonë, e cila ka nisur një mbledhje fondesh për të mbuluar shpenzimet ligjore dhe udhëtimet. Është një gjest që na ka prekur thellë. Unë përpiqem të shkoj rregullisht për ta vizituar Michele-n, në katër vizitat mujore që lejohen, sa herë që mundem pavarësisht vështirësive logjistike. Çdo vizitë është emocionalisht shumë e fortë: ka gëzim për ta parë, por edhe dhimbje për ta lënë aty. Distancat, gjuha, procedurat – gjithçka është e ndërlikuar. Por unë nuk do të ndalem së qëndruari pranë tij.”