Mbiçmimi i lekut kundrejt euros që prej Janarit të vitit 2024 dhe në vijim ka sjellë përfitime sa i takon borxhit publik të qeverisë, duke e bërë atë më të lirë dhe me trajektore rënëse.
Por çfarë do të ndodhte nëse kursi i këmbimit do të ndryshonte dhe monedhat e huaja do të forcoheshin kundrejt monedhës kombëtare?
Në strategjinë afatmesme të menaxhimit të borxhit publik 2025-2029 është bërë një analizë sa i takon ndjeshmërisë së treguesve kryesorë të borxhit ndaj ndryshimeve të treguesve të tregut.
Për sa i përket kursit të këmbimit, nënçmimi i mundshëm i monedhës vendase përtej pritshmërive, kundrejt monedhës Euro ose monedhave të tjera që përbëjnë portofolin e borxhit të huaj, thuhet se do të kishte ndikim mbi trajektoren e nivelit të borxhit, duke ngadalësuar ritmet e uljes së planifikuar.
Përveç sa më sipër, nënçmimi i monedhës vendase do të kishte ndikim edhe mbi koston e borxhit. Ne skenarin e parë, në kursin e këmbimit është aplikuar një goditje prej 15% në vitin 2026 në kursin EUR/ALL dhe USD/ALL, dhe në skenarin e dytë është aplikuar goditje prej 30% në vitin 2028 në kursin EUR/ALL dhe USD/ALL.
Nga analiza e ndjeshmërisë rezulton se një rritje e njëkohshme e normave të interesit në tregun vendas dhe atë të huaj, mund të rrisë raportin e interesave ndaj PBB me 0.01 % në skenarin e parë dhe 0.3% në skenarin e dytë. Ndërkohë që një nënçmim i monedhës vendase me 30% në skenarin ekstrem do të rriste nivelin e borxhit ndaj PBB në fund të periudhës së Strategjisë me 5.8% dhe raportin e interesave ndaj PBB me 0.21%.
Konkretisht nëse me kursin aktual borxhi publik parashikohet të arrijë në 46.1% në vitin 2029, me skenarin prej 15% , ky objektiv shkon në 49.6% në vitin 2029.
Ndërsa në skenarin 30%, borxhi publik parashikohet që të jetë në 51.9 për qind në vitin 2029.
