Presidenti rus pritet të takohet me Presidentin e SHBA-së në Hungari, por si do të arrijë avioni i Putinit në Budapest pa qasje në hapësirën ajrore të Bashkimit Evropian?
Kryeministri hungarez Viktor Orbán festoi njoftimin se Donald Trump dhe Vladimir Putin do të takohen në Budapest për të diskutuar përfundimin e luftës në Ukrainë.
“Takimi i planifikuar midis presidentëve amerikanë dhe rusë është një lajm i shkëlqyer për popujt paqedashës të botës”, tha Orbán në një postim në X të enjten. “Jemi gati!”
“Sapo zhvillova një bisedë telefonike me Presidentin Trump”, shkroi Orbán në një postim të mëvonshëm “Përgatitjet për samitin e paqes SHBA-Rusi janë duke u zhvilluar.” Trump tha se ai dhe Putin kishin zhvilluar një telefonatë të gjatë më herët gjatë ditës, në të cilën “u bë përparim i madh” dhe se të dy udhëheqësit kishin rënë dakord të takoheshin në kryeqytetin hungarez.
“Dhimbje koke” në rrugën e fluturimit
Për shkak të sanksioneve të vazhdueshme të BE-së dhe kufizimeve të hapësirës ajrore kundër Rusisë pas pushtimit të Ukrainës, avionëve qeveritarë rusë, përfshirë avionin presidencial Ilyushin Il-96, u ndalohet të fluturojnë mbi pjesën më të madhe të Evropës. Kjo do të thotë që rruga e Putinit drejt Hungarisë duhet të shmangë shumicën dërrmuese të shteteve anëtare të BE-së, edhe pse vetë Hungaria është pjesë e bllokut
Koha e fluturimit dhe rreziqet
Kjo rrugë fluturimi e ridrejtuar mund të jetë rreth 5,000 km dhe do ta rriste kohën e fluturimit me afërsisht 3 orë krahasuar me rrugën direkte prej 1,500 km. Ndërsa avioni presidencial rus është plotësisht i aftë për fluturime në distanca të gjata, rruga e zgjatur do të kërkojë koordinim të kujdesshëm me kontrollin e trafikut ajror turk dhe serb dhe plane të mundshme emergjente në rast të motit ose ndërlikimeve diplomatike.
Ekspertët e sigurisë vërejnë se fluturimi mbi Detin e Zi paraqet ende rreziqe operacionale, veçanërisht duke pasur parasysh aktivitetin ushtarak në rajon.
Jo zgjidhja e Parë
Kjo nuk do të ishte hera e parë që Putini ose zyrtarë të tjerë rusë u është dashur të ndjekin rrugë krijuese për të marrë pjesë në samite ndërkombëtare. Që nga vendosja e ndalimeve të hapësirës ajrore perëndimore në fillim të vitit 2022, avionët diplomatikë rusë janë detyruar të devijojnë përmes Azisë Qendrore, Lindjes së Mesme ose Ballkanit për të arritur në destinacione disa orë larg.
Në qershor të vitit 2023, për shembull, Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov ndoqi një rrugë të tërthortë përmes Iranit dhe Afrikës së Veriut për të arritur në një takim të BRICS në Afrikën e Jugut.
Përfundim
Udhëtimi i Putinit në Budapest nënvizon se si izolimi gjeopolitik vazhdon të riformësojë edhe logjistikën e diplomacisë. Ndërsa Hungaria ofron një mundësi të rrallë në BE për një takim ballë për ballë me Trumpin, fluturimi për atje është gjithçka tjetër përveçse i thjeshtë.
Deri më tani, nuk është publikuar asnjë plan zyrtar fluturimi, por korridori turko-serb duket të jetë rruga më praktike për presidentin rus për të mbërritur në Hungari.
