Kolumbia, Peruja, Venezuela, Ekuadori, Meksika, Shqipëria. Është një yll me gjashtë cepa ai që përshkon biznesin e kokainës që ka origjinën në Amerikën Latine dhe destinacion Amerikën e Veriut dhe Evropën.
Zanafilla e rrugëve është në Kolumbi dhe Peru, dy vendet kryesore prodhuese, por edhe ato ku kokaina përpunohet dhe rafinohet para se të arrijë në pikat e tranzitit.
Në eksport, një rol kyç e kanë Venezuela dhe Ekuadori, prej nga është më e lehtë të kryhen operacionet e transportit.
“Ndërsa regjimi i Nicolas Maduro-s shihet si një partner që duhet financuar nga trafikantët – pra një kosto shtesë që duhet futur në buxhetin e organizatave kriminale – Ekuadori është më i lirë nga kjo pikëpamje, aty nuk ka partnerë, por vetëm të punësuar,” – tregon për ‘La Stampa’ gazetari investigativ ekuadoriano-venezuelian Andersson Boscán, bashkëthemelues i medias dixhitale ‘La Posta’.
Që nga viti 2024, ai është shpërngulur nga Quito në Toronto, Kanada, për shkak të përshkallëzimit të kërcënimeve me vdekje që lidhen me hetimet e tij.
“Ekuadori është një realitet më i vogël dhe më i lehtë nga pikëpamja logjistike, ku mund të kalosh nga veriu në jug në më pak se 24 orë, me një sistem gjyqësor të korruptuar dhe me përdorim të gjerë të dollarit”.
Kështu, 15 vitet e fundit, ky vend ka fituar rolin e një pike qendrore si referencë për eksportin e kokainës drejt dy tregjeve kryesore. I pari është ai i Shteteve të Bashkuara dhe Kanadasë përmes rrugës Paqësore ose Karaibe, me marrëveshje paraprake me kartelet meksikanë të Sinaloa-s ose Jalisco-s. I dyti është tregu evropian, i cili menaxhohet kryesisht nga mafia shqiptare.
Venezuela
Trafiku i kokainës lidhet me qarqet e regjimit të Nicolas Maduro-s, që prej kohësh mbajnë lidhje me grupe të kriminalitetit të organizuar dhe organizata narko-trafikante (DTO). Dhe aty Forcat e Armatosura kanë një rol thelbësor përmes të ashtuquajturit “Cártel de los Soles”, organizatës të drejtuar nga anëtarë të Komandës së Lartë ushtarake të përfshirë në trafikun ndërkombëtar të drogës. Megjithëse ekzistencën e “Kartelit të Diellit” e kontestojnë disa vëzhgues, sipas burimeve të tjera, janë të verifikuara lidhjet e këtij karteli me guerilet kolumbiane (FARC). Si dhe përfshirja në transportin e drogës, ndryshe nga e kaluara kur ushtarakët e rangut të lartë kufizoheshin në lehtësimin e transitit dhe marrjen e ryshfeteve. Qendra e këtyre operacioneve është Catatumbo, një rajon kufitar me Kolumbinë, i pasur me kultura koke, me një prodhim të vlerësuar në 330 tonë në vit dhe një vlerë në treg që mund të arrijë deri në tetë miliardë dollarë.
Kolumbia
Me heqjen nga ana e Uashingtonit nga lista e partnerëve të privilegjuar në luftën kundër narkotikave dhe rritjen rekord të kultivimit të bimës së kokës, Kolumbia duket se ka rrëshqitur përsëri nën sundimin e paligjshmërisë të diktuar nga narko-trafiku. Sipas analizave të fundit, trafiku i kokainës gjeneron në vend një xhiro vjetore prej 15.3 miliardë dollarë, që përbën 4.2% të PBB-së. Raporti i Kombeve të Bashkuara mbi drogën për 2025 konfirmon tendencën: sipërfaqja e kultivuar me kokë ka shkuar nga 230 mijë hektarë në 2022 në 253 mijë në 2023, duke konsoliduar pozicionin e vendit si prodhuesi kryesor botëror, me 67.3% të prodhimit global. Ndërkohë, “paqja totale” e promovuar nga presidenti Petro, projekti i negociatave të njëkohshme me të gjitha grupet e armatosura të vendit, tregon shenja dështimi. Sipas analistëve të pavarur, procesi ka përforcuar shumë organizata kriminale. Karteli ‘Clan del Golfo’, me të cilin qeveria ka nisur bisedime, ka rritur praninë e vet me 82% brenda pesë vjetëve. Ushtria e Çlirimit Kombëtar (ELN) është rritur me 65%, ndërsa FARC kanë zgjeruar ndikimin e tyre me 141%.
Ekuadori
Megjithëse Ekuadori nuk është një vend prodhues, tani 70% e kokainës botërore kalon përmes porteve të tij, siç ka deklaruar presidenti Daniel Noboa. Xhiroja e këtij biznesi është rreth 4 miliardë dollarë, që përbën rreth 4% të PBB-së. Pasojat në nivel kriminal janë të forta: vetëm në janar 2025 u regjistruan 781 vrasje, duke bërë që muaji i parë i këtij viti të jetë më i dhunshmi i viteve të fundit. Shumë prej këtyre vrasjeve lidhen me trafikun e paligjshëm të drogës. Banda kriminale përdorin tre metoda kryesore për të trafikuar kokainën: fshehjen e drogës në ngarkesë para se të arrijë në port, futjen e drogës në kontejnerë në port, ose ngjeshjen e drogës në anijet që janë tashmë në det. Në këtë kontekst mafia shqiptare luan një rol të rëndësishëm, duke zmadhuar praninë e saj në Ekuador vitet e fundit, e tërhequr nga rrugët strategjike të narko-trafikut drejt Kontinentit të Vjetër.
Lista e çmimeve
Të blesh një kilogram kokainë nga Kolumbia kushton 800 dollarë, dhe duhet shtuar 200–300 dollarë për kilogram për kalimin në kufi me Ekuadorin. Kostoja e transportit deri në qytetin portual të Guayaquil-it, i konsideruar si qendra më e preferuar, është rreth 300 dollarë/kg. “Procesi i sigurisë”, domethënë sigurimi i mallrave për disa ditë gjatë të cilave ato nuk preken as nga policia as nga banda të tjera, kushton po ashtu rreth 300 dollarë/kg. Kalimi përfundimtar, vendosja në kontejner, kushton 200 dollarë/kg; pasi ato pagesa kryhen, kokaina largohet drejt tregjeve të destinacionit./LA STAMPA
