Kanë dalë në dritë të dhëna të reja rreth tenderit për Tunelin e Llogarasë, duke ngritur pikëpyetje të forta për manipulim të garave, rritje të kostove dhe shpërndarje parash nga fondet publike.
Sipas dokumenteve dhe burimeve të hetimit të paraqitura, u morën pas një takimi zyrtar në Ankara më 3 qershor, ku morën pjesë Kryeministri Edi Rama, ministrja e Infrastrukturës Belinda Balluku dhe ish- zëvendëskryeministri Arben Ahmetaj.
Vetëm 21 ditë më vonë, tenderi u rishpall me fond limit prej 190 milionë eurosh, një vlerë që, sipas hetimit, i shtoi kostot e ndërtimit me shifra të konsiderueshme.
Tenderi i studimit: 7.4 milionë euro që ngjallin dyshime
Një procedurë paraprake, për studiun e fizibilitetit dhe projektin, u zhvillua më 20 qershor 2022 me fond limit prej 7.4 milionë eurosh (me TVSH). Hetimi thekson se në këtë garë u evidentuan shkelje formale: disa pjesëmarrës paraqitën bashkime operatorësh në kundërshtim me rregullat, ndërsa në disa raste emra kompanish u shtuan në proces vetëm gjatë rrugës, çka ngre dyshime për shkelje dhe manipulime të procedurës.
Fitues doli një konsorcium operatorësh që ofroi vlerën më të lartë por mënyra si u formua dhe u administrua kjo grupim bëri objekt shqyrtimi nga ana e gazetarëve.
Kompanitë e huaja dhe regjistrime “të fundit” në Shqipëri
Sipas materialeve, kompanitë turke që fituan tenderin kryesor, ndër to Interkar-ASL, nuk përmbushnin plotësisht disa kritere standarde të tenderit. Si në skandalin e inceneratorit, rezulton se disa firma janë regjistruar në Shqipëri vetëm në momentin e kontraktimit, ose pak para nisjes së punimeve, çka hedh dyshime për përbërjen reale të ofertuesve dhe frymëmarrjen e kompanive të huaja në procedura publike.
Punimet pa leje dhe pagesa para kolaudimit
Hetimi raporton se punimet filluan pa miratimin e lejes së ndërtimit dhe se deri në miratimin e lejes, ministria kishte disbursuar rreth 15 milionë euro për kompanitë që po ndërtonin tunelin. Leja e ndërtimit, sipas materialeve, nuk u zgjidh kurrë deri më 28 maj 2025, që nënkupton se pjesë e punimeve u kryen praktikisht pa leje.
Via Konstruksion, 7.5 milionë euro për një nënkontraktor të ri
Një tjetër përfundim shqetësues i hetimit është identifikimi i një nënkontraktori që mori vlera të konsiderueshme për punime vendore. Kompania Via Konstruksion, e themeluar në 2021 nga një ish-agjent shitjesh, ka përfituar rreth 7.5 milionë euro për punë gërmimi dhe hapje të tunelit. Sipas “Plug”, mënyra e përzgjedhjes së kësaj firme dhe volumi i pagesave ngrejnë dyshime të forta për përdorim të saj si ndërmjetës për qarkullim parash çështje që duhet të hetohet nga SPAK.
Ura që “mungoi” dhe miliardë që u shpërndanë
Projekti fillestar parashikonte, përveç tunelit 6 km, edhe ndërtimin e dy urave që do të shërbenin si dalje panoramike. Në versionin final, njëra prej këtyre urave, e konceptuar si urë e varur me një njësi mbajtëse nuk u realizua, megjithëse ishte një nga elementët më të kushtueshëm të projektit. Kjo, bashkë me raportimet për shtim të kostove dhe mungesë kolaudimi, lë një pasqyrë për abuzim të mundshëm me 190 milionë eurot e projektit.
