Tajvani do të paraqesë një buxhet shtesë të mbrojtjes në vlerë prej 40 miliardë dollarësh për të theksuar vendosmërinë për t’u mbrojtur përballë kërcënimit në rritje nga Kina, tha presidenti Lai Ching-te më 26 nëntor.
Kina, që e sheh ishullin vetëqeverisës të Tajvanit si pjesë të territorit të saj, ka rritur presionin ushtarak dhe politik gjatë pesë vjetëve të fundit për të forcuar pretendimet e saj territoriale, që Taipei i kundërshton.
Teksa Tajvani përballet me thirrje nga Uashingtoni për të shpenzuar më shumë për mbrojtjen e tij, Lai tha në gusht se ai shpresonte të rriste shpenzimet për mbrojtje deri në 5 për qind të GDP-së deri më 2030.
Duke zbuluar paketën në vlerë prej 39.89 miliardë dollarësh, Lai tha se historia ka dëshmuar se përpjekjet për të bërë kompromise në dritë të agresionit nuk sjellin asgjë tjetër përveç se “skllavëri”.
“Nuk ka vend për kompromis sa i përket sigurisë kombëtare”, tha ai gjatë një konference për media.
“Sovraniteti kombëtar dhe vlerat themelore të lirisë dhe demokracisë janë vetë themeli i shtetit tonë”, shtoi ai.
Lai, i cili fillimisht e prezantoi planin për rritjen e shpenzimeve përmes një shkrimi autorial të publikuar në Washington Post të martën, tha se Tajvani po tregon vendosmërinë për të mbrojtur veten.
“Është një betejë mes mbrojtjes së Tajvanit demokratik dhe nënshtrimit për t’u bërë ‘Tajvani i Kinës’”, theksoi ai, duke shtuar se kjo nuk është thjesht një përplasje ideologjike apo mosmarrëveshje mbi “bashkimin kundrejt pavarësisë”.
Lai edhe më herët kishte paralajmëruar për buxhet shtesë për mbrojtjen.
Ambasadori de facto i SHBA-së në Taipei, Raymond Greene, shkroi në Facebook se Uashingtoni mbështet “përvetësimin e shpejtë nga Tajvanit të kapaciteteve kritike asimetrike”.
“Njoftimi i sotëm është një hap i madh drejt ruajtjes së paqes dhe stabilitetit në Ngushticën e Tajvanit duke forcuar fuqinë parandaluese”, shtoi ai.
Tajvani është duke modernizuar forcat e tij të armatosura për të shtyrë përpara një qasje “asimetrike të luftës, në mënyrë që ushtria e tij – shumë më e vogël se ajo e Kinës – të jetë më e shkathët dhe të ketë aftësi për goditje më të fuqishme dhe më të shënjestruara.
Për vitin 2026, Qeveria planifikon që këto shpenzime të arrijnë në 30.3 miliardë dollarë, duke u ngjitur në 3.32% të GDP-së, dhe duke kaluar pragun prej 3% për herë të parë që nga viti 2009, sipas të dhënave qeveritare.
Duke folur më herët në Pekin, një zëdhënës i Zyrës kineze për Çështjet e Tajvanit tha se Tajvani po lejon “forcat e jashtme” t’i diktojnë vendimet e tij.
“Ata shpërdorojnë fonde që mund të përdoreshin për të përmirësuar jetën e njerëzve dhe për të zhvilluar ekonominë, duke blerë armë dhe duke u përkulur përpara fuqive të jashtme”, u tha gazetarëve zëdhënësi Peng Qingen. “Kjo vetëm sa do ta fusë Tajvanin në katastrofë”.
Shtetet e Bashkuara janë të detyruara me ligj që t’i sigurojnë Tajvanit mjetet për t’u mbrojtur, pavarësisht se të dyja shtetet nuk kanë raporte formale diplomatike. / REL
