Shkëlqimi misterioz nuk mund të shpjegohet lehtë, duke e shtyrë një studiues të Universitetit të Tokios të argumentojë se kjo mund të jetë pamja e parë e drejtpërdrejtë e njerëzimit e materies së errët.
Një studim i ri nga Universiteti i Tokios pohon se Teleskopi Hapësinor i Rrezeve Gama Fermi i NASA-s ka zbuluar një shkëlqim në qendër të Rrugës së Qumështit – një që përputhet ngushtë me atë që shkencëtarët kanë parashikuar prej kohësh se do të prodhohej nëse grimcat e materies së errët do të përplaseshin dhe do të asgjësonin njëra-tjetrën.
Nëse verifikohet, kjo do të shënonte një nga përparimet më të mëdha në fizikën moderne.
Në filli të viteve 1930, astronomi zviceran Fritz Zwicky vuri re galaktika që lëviznin shumë më shpejt sesa mund të shpjegonte masa e tyre e dukshme. Diçka e padukshme – e quajtur më vonë materie e errët – dukej se i mbante ato së bashku.
“Materia e errët është ngjitësi i padukshëm që e mban universin të bashkuar. Ky material misterioz është kudo përreth nesh, duke përbërë pjesën më të madhe të materies në univers”, tha NASA .
Për dekada të tëra, shkencëtarët kanë qenë në gjendje të nxjerrin përfundime për ekzistencën e saj vetëm nga mënyra se si i shtrembëron galaktikat dhe përkul dritën. Meqenëse materia e errët nuk bashkëvepron me forcën elektromagnetike, ajo nuk lëshon, thith ose reflekton dritë. Me fjalë të tjera, është aty, por ne nuk mund ta shohim.
Megjithatë, kjo mund të jetë duke ndryshuar tani.
Duke përdorur vëzhgime të reja nga teleskopi Fermi i NASA-s, Profesor Tomonori Totani i Universitetit të Tokios beson se ka identifikuar rrezet gama të prodhuara nga asgjësimi i grimcave hipotetike të materies së errët të njohura si WIMP – grimca masive që bashkëveprojnë dobët.
Gjetjet u botuan në Journal of Cosmology and Astroparticle Physics të martën (25 nëntor).
Haloja e rrezeve gama që nuk duhet të ekzistojë
“Ne zbuluam rreze gama me një energji fotoni prej 20 gigaelektronvoltësh (ose 20 miliardë elektronvoltësh, një sasi jashtëzakonisht e madhe energjie) që shtrihen në një strukturë të ngjashme me halo drejt qendrës së galaktikës së Rrugës së Qumështit. Komponenti i emetimit të rrezeve gama përputhet ngushtë me formën që pritet nga haloja e materies së errët”, tha Totani.
Modeli dhe intensiteti i rrezeve gama – si dhe shpërndarja e tyre në një aureolë rreth qendrës galaktike – përputhen pothuajse në mënyrë të përkryer me parashikimet për përplasjet e WIMP-ve.
[Universi përbëhet nga tre përbërës: materia normale ose e dukshme (5%), materia e errët (27%) dhe energjia e errët (68%).]
Sipas Totanit, masa e supozuar e grimcave, afërsisht 500 herë më e madhe se ajo e një protoni, përputhet me pritjet teorike të hershme.
Dhe më e rëndësishmja, sinjali nuk përputhet me emetimet nga fenomene të njohura astronomike, siç janë pulsarët, mbetjet e supernovave ose burime të tjera të zakonshme të rrezeve gama.
“Nëse kjo është e saktë, sipas njohurive të mia, do të shënonte herën e parë që njerëzimi ka ‘parë’ materien e errët. Dhe rezulton se materia e errët është një grimcë e re që nuk përfshihet në modelin aktual standard të fizikës së grimcave. Kjo nënkupton një zhvillim të madh në astronomi dhe fizikë”, tha Totani.
Nevojiten më shumë kërkime
Por zbulimi ende nuk është konfirmuar.
Ekipet e pavarura do të duhet të analizojnë të dhënat, dhe studiuesit do të kërkojnë për nënshkrime të ngjashme të rrezeve gama diku tjetër – veçanërisht në galaktikat xhuxhe, të cilat janë të pasura me materie të errët.
“Kjo mund të arrihet sapo të grumbullohen më shumë të dhëna, dhe nëse po, kjo do të ofronte prova edhe më të forta se rrezet gama burojnë nga materia e errët”, shtoi Totani.
