Nga Preç Zogaj
Partia Demokratike nuk ka bërë ndonjëherë në historinë e saj një analizë serioze të arsyeve të brendshme të humbjeve. Që i ka më të shumta se Partia Socialiste. Qoftë parlamentaret, qoftë vendoret.
E vetmja sprovë për t’u shënuar daton verën e vitit 1992, kur një grup drejtuesish e deputetësh paraqitën në Këshillin Kombëtar një analizë të gjerë të pikiatës me mbi njëzet për qind të votës proporcionale vetëm tre-katër muaj pas fitores plebishitare të 22 marsit. Analiza me emrin “mocion” u paraqit si një ftesë për diskutim në forumin më të lartë të Partisë. Në vend të debatit Berisha improvizoi brënda javës një Kuvend Kombëtar mitingashësh nën britmat e të cilëve realizoi përjashtimin nga Partia të mocionistëve dhe mbështetësve të tyre.
Hija e purgës së asaj dite në Pallatin e Kulturës i mbeti PD-së mbi kokë si shpata e Demokleut edhe kur marrëdhëniet e Neritan Cekës, Gramoz Pashkos, Arben Imamit, Arben Demetit dhe disa mocionisteëe të tjerë njohën, në kontekte të reja politike, periudha rikthmi në parti. E vërteta është se shizionet dhe largimet nga PD kanë vijuar parreshtuar edhe pas vitit 1992. Por shumë rrallë ka ndodhur që ikanakët të paraqisnin në forumet e partisë analiza shterruese që t’i përgjigjen pyetjes themelore: Pse humbim? Ky lloj diskutimi është fokusuar gjithmonë të parregullsitë dhe manipulimet zgjedhore nga qeveritë socialiste. Shumë pak ose aspak te arsyet që lidhen me mangësitë dhe shkaqet e brëndshme partiake, që kanë qenë po aq evidente sa parregullsitë zgjedhore. Madje PD e ka kaluar sa për të larë gojën edhe të humbjeve në zgjedhjet që ka organizuan vetë, duke u vetprivuar kësoj nga përtëritja që diktojnë humbjet.
E njëjta gjë, me sa shihet, pritet të ndodhë edhe me humbjen e thellë të zgjedhjeve parlamentare të këtij viti. Dita e mirë duket që në mëngjes, thotë shprehja popullore. Në takimin e pare, të asaj që po quhet Foltorja numër 2 e Berishës, nuk u dëgjua ndonjë gjë me rendësi që t’i vinte era analizë. Mundet që takimi në Mirditë te jetë organizuar me nxitim, si përgjigje flakë për flakë ndaj takimit që zhvilluan në Durrës Alimehmeti, Salianji dhe disa kandidatë ndër më të votuarit nga anëtarësia. Të shohim në takimet e tjera. Foltorja 2 do të ketë sens dhe vlerë piksëpari duke berë analizën e premtimeve të foltores së parë. Çfarë u arrit dhe çfarë mbeti llafollogji?
Demokratët i mbajnë mend. Berisha i joshi me projektin e Rithemelimit të PD-së mbi parimin e votës dhe diversitetit, të primareve, të sanksionimit të korenteve dhe fraksioneve, të dorëheqjes së menjëhershme të kryetarit kur humb zgjedhjet, e tjerë e tjerë. Mbi këtë bazë premtoi një parti më të madhe, me të bashkuar. Mbi të gjitha, premtoi fitoren, premtimin më joshës e mobilizues, një fjalë që demokratët kishin nisur të mendonin si mollë të ndaluar. Ata e dinë tani fatin e këtyre premtimeve. S’ka nevojë tua thotë kush. Do të ishte njëlloj si përmendja e litarit në shtëpinë e të varurit.
Gjëja më absurde e narrativës populiste- demagogjike të Rithemelimit ka qenë dhe është akoma pjesa sikur Berisha u rikthye për të shpëtuar Partinë Demokratike nga shkatërrimi. Pra të shpëtonte një Parti, cila, megjithë gjylet e dualizmit Basha-Berisha nëpër këmbë dhe manipulimet më të mëdha se asnjëherë tjetër nga PS, arriti në zgjedhjet e vitit 2021 një rrezultat ndër më të lartët e historisë së saj. Bashkë me partinë aleate LSI ishte vetëm 37 mijë vota larg PS-së. Një diferencë lehtësisht e rekuperueshme përgjatë mandatit të tretë të Ramës, i njollosur nga aferat korruptive tashmë të verifikuara përmes hetimit penal.
Sa e shpëtoi Berisha partinë që ishte afër fitores katër vite më parë e tregon rrezultati katër vite pas. Diferenca PD plus LSI me Partinë Socialiste është 250 mijë vota duke llogaritur votuesit me banim në Shqipëri. Po të llogariten votuesit e diaporës diferenca shkon rreth 300 mijë.
Idenë e marrë se Partia shpëtohet duke u zvogëluar e kanë vetën ata që jetojnë mendërisht në bunkerin idelogjik të partisë unike në rregjimet njëpartiake, ku partia nuk humb gjë nga dënimet, dëbimet, përjashtimet. Përkundrazi. Pastrohet, bëhët më e fortë, sipas stilemave leniniste-enveriste. Por kjo është vetëvrasëse në demokracinë shumëpartiake. Për një parti të qendrës së djathtë në shoqërinë e hapur veprojnë “ urdhëresa” të tjera të shenjta. Siç është ajo që thotë Roger Scruton, filozofi i famshëm konservator, sipas të cilit “një identitet politik forcohet përmes mosdakordësive” dhe talenti i liderit shprehet në aftësinë për të menaxhuar bashkëjetesën në diversitet. Apo sentenca tjetër “edhe sikur një njeri i vetëm të jetë në anën e kundërt me ne, pikërisht të respekti ndaj tij dhe asaj që thotë ai qëndon sistemi ynë, vlerat tona të djathta”. Vendoseni këtë pasqyrë para PD-së që drejton Berisha dhe do të kuptoni sa e djathtë është.
PD është zvogëluar piksëpari nga lart poshtë. Në narrativat kontradiktore dhe premtimet futurite për ndjekësit Berisha ka ambalazhuar qartazi problemin e tij me SHBA, Britaninë e Madhe dhe Drejtësinë shqiptare. Sëpaku të kishte zgjidhur ndonjërin.
Refuzimi për të reflektuar është refuzim për të ndryshuar. Me këmbënguljen për të mos ndryshuar, PD i ka shërbyer humbjet e saj po aq sa manipulimet.
