NASA ka monitoruar një anomali të pazakontë në fushën magnetike të Tokës për vite me radhë, një zonë të madhe me intensitet më të dobët magnetik që shtrihet në të gjithë qiellin midis Amerikës së Jugut dhe Afrikës Jugperëndimore.
Fenomeni Anomalia e Atlantikut Jugor ka intriguar dhe shqetësuar shkencëtarët për dekada, veçanërisht studiuesit e NASA-s, satelitët dhe anijet kozmike të të cilëve janë veçanërisht në rrezik, shkruan Science Alert.
NASA e përshkruan Anomalinë e Atlantikut Jugor si një “gropë” në fushën magnetike të Tokës ose një lloj “vrime në hapësirë”, e cila përbën një kërcënim serioz për anijet kozmike, përfshirë Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor.
Brenda anomalisë, fusha magnetike e dobësuar nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme nga fotonet me energji të lartë nga Dielli. Këto fotone mund të shkaktojnë qarqe të shkurtra dhe keqfunksionime në teknologjinë e ndjeshme satelitore.
Ndërsa pasojat më të zakonshme janë probleme të vogla teknike, ekziston rreziku i humbjes së konsiderueshme të të dhënave ose edhe dëmtimit të përhershëm të komponentëve kryesorë. Kjo është arsyeja pse operatorët detyrohen rregullisht të mbyllin sistemet në anijet kozmike para se të hyjnë në zonën e anomalisë.
Monitorimi i Anomalisë së Atlantikut Jugor ndihmon NASA-n të zvogëlojë rreziqet që mund të paraqesë, por gjithashtu u jep shkencëtarëve një shans për ta kuptuar më mirë këtë fenomen kompleks natyror.
“Fusha magnetike e Tokës është në fakt një kombinim i shumë burimeve të ndryshme. Edhe pse Anomalia e Atlantikut Jugor po lëviz ngadalë, ajo po kalon ndryshime në morfologji, kështu që është e rëndësishme që ne të vazhdojmë ta vëzhgojmë përmes misioneve të vazhdueshme. Kjo na ndihmon të ndërtojmë modele dhe parashikime”, shpjegoi gjeofizikani Terry Sabaka nga Qendra Goddard – NASA.
Burimi kryesor i kësaj fushe është lëvizja e hekurit të shkrirë në bërthamën e jashtme të Tokës, si një oqean i gjerë nëntokësor. Por kjo lëvizje nuk krijon një fushë magnetike uniforme. Shkencëtarët besojnë se një masë e madhe shkëmbi i dendur, i vendosur rreth 2 mijë e 900 kilometra nën Afrikë, ndërhyn.
Ky shkëmb, i njohur si Provinca e Madhe Afrikane me Prerje të Ulët, ka të ngjarë të prishë formimin e fushës magnetike dhe të kontribuojë në dobësimin e saj. Përveç kësaj, pjerrësia e boshtit magnetik të Tokës ka një ndikim shtesë.
Ndërsa shumë detaje ende nuk janë plotësisht të qarta, një studim sugjeron se është një ngjarje magnetike e përsëritur që ka prekur Tokën për 11 milionë vjetët e fundit.
Nëse është e vërtetë, kjo mund të nënkuptojë që Anomalia e Atlantikut Jugor nuk është një pararendës i një përmbysjeje të plotë të poleve magnetike të Tokës, një ngjarje që ndodh çdo disa qindra-mijëra vjet. Çfarë do të thotë saktësisht kjo për të ardhmen, mbetet e panjohur.