Roma është e famshme për shatërvanët, sheshet dhe monumentet e saj, por një nga historitë më magjepsëse fshihet pikërisht nën një prej tyre Shatërvanin e Trevit. Vetëm disa hapa larg turmave që hedhin monedha dhe bëjnë foto, ndodhet një botë tjetër: zona arkeologjike Vicus Caprarius La Città dell’Acqua (Qyteti i Ujit), një labirint antik i zhytur rreth 9 metra nën nivelin e rrugës.
Ky është një nga ato vende që të kujton se Roma nuk është vetëm një qytet, por një shtresë mbi shtresë civilizimesh. Dhe poshtë Trevit, historia rrjedh fjalë për fjalë bashkë me ujin.
Çfarë është “Vicus Caprarius – Qyteti i Ujit”?
Vicus Caprarius është një zonë arkeologjike në zemër të Romës, ku vizitorët zbresin poshtë tokës për të parë:
-Rrënojat e një shtëpie luksoze romake (domus) nga periudha perandorake
-Një rezervuar të madh uji, pjesë e një sistemi të lashtë furnizimi
-Muret, korridoret dhe strukturat që dikur i përkisnin një lagjeje të tërë romake
-Emri “Qyteti i Ujit” nuk është i rastësishëm. Këtu, uji ka qenë gjithmonë protagonist: si burim jete, si element inxhinierik dhe si simbol i mirëqenies romake.
Një nga faktet më befasuese është se sistemi i lashtë hidrik i kësaj zone ende funksionon në një farë mënyre sot.
Vicus Caprarius është i lidhur ngushtë me ujësjellësin antik Aqua Virgo, i ndërtuar në vitin 19 p.e.s., i cili vazhdon të furnizojë Shatërvanin e Trevit me ujë të freskët.
Pra, uji që shohim duke derdhur nga skulpturat e bardha të Trevit, kalon përmes një rrjeti shekullor kanalesh që romakët e projektuan mbi 2000 vjet më parë. Vizita në “Qytetin e Ujit” të lejon të shohësh një pjesë të kësaj mrekullie inxhinierike nga afër.
Pasi zbret shkallët poshtë një ndërtese moderne pranë sheshit të Trevit, hyn në një atmosferë krejt tjetër:
-Ajër i freskët, dritë e zbehtë, mure guri: ndihesh sikur je futur në një Romë paralele
-Mund të dallosh strukturat e domus-it romak – dhoma, korridore, pjesë të dyshemeve
-Shikon rezervuarë uji dhe elementë të tjerë hidraulikë që tregonin sa të rafinuar ishin romakët në përdorimin e ujit.
Panele shpjeguese, harta dhe rekonstruksione 3D tregojnë transformimin e zonës gjatë shekujve
-Zhurma e turmës mbi sipërfaqe zëvendësohet nga një qetësi e veçantë. Është ajo lloj vizite ku, për disa minuta, Trevi nuk është më thjesht një vend për foto, por një “portal” drejt Romës së lashtë.
Zona që sot quhet Vicus Caprarius ka qenë dikur:
-Domus (shtëpi private aristokratike)
-Më pas, gjatë shekujve, është transformuar, rindërtuar dhe pjesërisht mbuluar nga ndërtesat e reja
Gërmimet arkeologjike kanë zbuluar:
Si mund ta vizitosh “Qytetin e Ujit”?
Vicus Caprarius ndodhet vetëm pak metra nga Shatërvani i Trevit, në një rrugicë anësore. Vizita zakonisht bëhet me biletë hyrjeje dhe në një kohë relativisht të shkurtër, kështu që është ideale si një ndalesë:
