Një studim i fundit nga Instituti i Teknologjisë së Masaçusetsit (MIT) ka nxjerrë në pah shqetësime serioze mbi ndikimet neurokognitive që mund të sjellë përdorimi i zgjatur i modeleve të mëdha gjuhësore (LLMs), si ChatGPT, veçanërisht në detyrat akademike dhe njohëse.
Studiuesit ndoqën për një periudhë katërmujore 54 studentë universiteti, të ndarë në tre grupe: ata që përdornin ChatGPT, ata që përdornin mjete tradicionale kërkimi (si Google), dhe ata që punonin pa asnjë ndihmë teknologjike. Gjatë dhe pas përfundimit të detyrave, aktiviteti i trurit i pjesëmarrësve u monitorua përmes elektroencefalografisë (EEG).
Rezultatet treguan se përdorimi i rregullt i ChatGPT për detyra shkrimi shoqërohej me ulje të ndjeshme të aktivitetit nervor në zonat e trurit të lidhura me konsolidimin e memories dhe funksionet ekzekutive. Përdoruesit e LLM-ve shfaqën më pak angazhim mendor, kujtesë më të dobët për përmbajtjen që kishin shkruar vetë, si dhe më pak origjinalitet. Ky fenomen u përshkrua nga autorët si një formë e “pasivitetit mendor”.
Studimi, i titulluar “Kostoja Njohëse e Përdorimit të LLM-ve”, vuri gjithashtu në dukje rrezikun e mbështetjes së tepërt tek përgjigjet e gjeneruara nga AI, duke nxitur krijimin e dhomave jehone dhe duke penguar gjykimin kritik. Ajo që ngre më shumë shqetësim është se edhe kur pjesëmarrësit që kishin përdorur më parë ChatGPT kaluan në detyra pa ndihmën e AI-së, ata vazhdonin të shfaqnin angazhim të dobët të trurit, duke sugjeruar një ndikim të qëndrueshëm në fleksibilitetin njohës.
Nga ana tjetër, ata që kishin punuar fillimisht pa ndihmën e AI-së dhe më pas u ekspozuan ndaj saj, treguan rritje të aktivitetit të trurit, çka sugjeron se angazhimi fillestar njohës mund të ndihmojë në përdorimin më të shëndetshëm të teknologjive të tilla.
Ky studim nënvizon se, ndonëse mjetet e inteligjencës artificiale ofrojnë përfitime të mëdha në efikasitet, integrimi i tyre në mjediset arsimore dhe klinike duhet bërë me kujdes. AI mund të jetë më efektive kur përdoret si ndihmës, e jo si zëvendësues i të menduarit aktiv njerëzor.
