Nga Klevis Elezi
Ka momente kur heshtja e institucioneve nuk është më thjesht neglizhencë, por shndërrohet në bashkëfajësi. Rasti i punonjësve të Terminalit të Kontejnerëve në Portin e Durrësit është një prej atyre rasteve që e zhvesh shtetin nga çdo justifikim dhe e nxjerr përballë një të vërtete të hidhur: ekonomia mbahet në këmbë nga njerëz që punojnë çdo ditë në rrezik, ndërsa autoritetet që duhet t’i mbrojnë zgjedhin të mos shohin.
Porti i Durrësit është një nga nyjet kryesore të jetës ekonomike të vendit. Çdo mall që hyn e del, çdo kontejner, çdo lëvizje logjistike kalon përmes punës së këtyre njerëzve. Ata punojnë ditë e natë, në festa dhe në fundjava, në shi e në vapë, nën peshën e mjeteve të rënda dhe përgjegjësive të mëdha. Dhe megjithatë, realiteti i tyre i përditshëm është ai i mungesës së sigurisë, i pajisjeve mbrojtëse që nuk vijnë, i standardeve që ekzistojnë vetëm në letra.
Një incident serioz, ku një vinç është këputur dhe për pak nuk ka marrë jetë njerëzish, duhet të kishte qenë alarm kombëtar. Në çdo shtet normal, një ngjarje e tillë do të kishte ngritur në këmbë inspektorate, autoritete portuale dhe struktura përgjegjëse. Do të kishte pasur hetime, përgjegjësi, masa emergjente. Këtu, gjithçka kaloi si një episod i zakonshëm, sikur jeta e punëtorit të ishte një detaj i parëndësishëm në zinxhirin e fitimit.
Edhe më tronditëse është mënyra se si autoritetet kanë zgjedhur të shmangin dialogun. Punonjësit dhe sindikata e tyre nuk kanë kërkuar asgjë të jashtëzakonshme. Kanë kërkuar të ulen, të flasin, të dëgjohen. Përgjigjja ka qenë heshtja, refuzimi, mbyllja e dyerve. Një autoritet që nuk pranon të dëgjojë punonjësit e vet humb çdo legjitimitet moral. Sepse pushteti që nuk komunikon, nuk qeveris, por imponon.
Përjashtimi i punonjësve nga shpërblimet financiare, pa sqarime dhe pa transparencë, e thellon edhe më shumë ndjenjën e padrejtësisë. Ky nuk është thjesht një problem page. Është mesazhi që u dërgohet atyre: se puna e tyre nuk vlerësohet, se kontributi i tyre është i padukshëm, se mund të anashkalohen pa asnjë shpjegim. Një shtet që vepron kështu nuk kursen para, por prodhon pakënaqësi dhe pasiguri.
Punëtorët nuk janë numra, nuk janë statistika, nuk janë kosto operative. Ata janë njerëz me familje, me prindër, me fëmijë që presin t’i shohin të kthehen gjallë në shtëpi. Kur një punëtor humb jetën në punë, nuk është fat i keq dhe as aksident. Është rezultat i drejtpërdrejtë i mungesës së masave, i indiferencës institucionale dhe i një kulture ku përgjegjësia shpërndahet derisa zhduket.
Shteti matet pikërisht në këto momente, jo në konferenca, jo në statistika, jo në propagandë. Matet në mënyrën se si trajton ata që mbajnë mbi shpatulla peshën më të rëndë të ekonomisë. Nëse punonjësit e Portit të Durrësit punojnë çdo ditë nën rrezik, pa siguri dhe pa zë, atëherë problemi nuk është lokal, por sistemik.
Autoritetet nuk mund të vazhdojnë të sillen sikur kjo situatë nuk ekziston. Heshtja e tyre tashmë është një qëndrim i qartë. Dhe ky qëndrim është i gabuar. Sepse çdo ditë që kalon pa masa konkrete është një ditë më afër një tragjedie të paralajmëruar. Dhe atëherë askush nuk do të ketë më luksin të thotë “nuk e dinim”.
Kjo nuk është thirrje për konflikt, por për përgjegjësi. Nuk është sulm ndaj shtetit, por kërkesë që shteti të sillet si i tillë. Siguria në punë nuk është privilegj, është e drejtë. Dhe dinjiteti i punonjësit nuk negociohet.
Klevi Elezi
Opinionist
