Shkenca njeh ekzistencën e pesë shijeve themelore të njeriut: të ëmbël, të thartë, të kripur, të hidhur dhe joshëse (të shijshme, të njelmët)
Hulumtimet e fundit sugjerojnë se një shije e re e lidhur me klorurin e amonit duhet t’i shtohet kësaj liste, e zbuluar nga një ekip shkencëtarësh nga Universiteti i Kalifornisë Jugore (USC) dhe Universiteti i Kolorados në SHBA.
Kloruri i amonit, kur bie në kontakt me shqisën e shijes së njeriut, shkakton një ndjesi unike, e përshkruar si një përzierje e hidhësisë, kripës dhe një nuancë aciditeti.
Ndërsa reagimet e kafshëve ndaj kësaj përbërjeje janë studiuar gjerësisht, përgjigjja e saktë e sythave të shijes njerëzore ka mbetur objekt i analizave të kufizuara shkencore, shkruan Science Alert, përcjell Telegrafi.
Aplikim i gjerë
Kloruri i amonit përdoret në ilaçe, plehra, dhe përdoret gjithashtu për të rritur freskinë e ushqimeve krokante në disa rajone aziatike. Në Evropë, përdoret si kripë për të shijuar ëmbëlsirat e ngjyrave të errëta.
Nëse jetoni në një vend skandinav, do të njiheni me shijen dhe madje mund ta pëlqeni atë, vëren neuroshkencëtarja e USC-së, Emily Liman.
Është një proteinë kryesore
Studimi i ri, i cili u botua në revistën Nature Communications, zgjeron rezultatet e kërkimeve të mëparshme mbi proteinën otopterin1 (OTOP1), që sqaroi rolin e saj në zbulimin e shijes së thartë dhe efektin e saj në nivelet e acidit qelizor. Një studim i ri ka zbuluar se si OTOP1 reagon ndaj klorurit të amonit.
Kur qelizat njerëzore të kultivuara u ekspozuan veçmas ndaj shijes së thartë dhe klorurit të amonit, receptori OTOP1 tregoi përgjigje të ngjashme ndaj të dy stimujve. Në studimet e kafshëve, minjtë pa gjenin OTOP1 treguan indiferencë ndaj ushqimit që përmban klorur amoniumi, ndërsa ata me gjenin e shmangën atë në mënyrë aktive.
Kjo rrugë aktivizimi e pazbuluar më parë lë të kuptohet për përfshirjen e mundshme të një shije të gjashtë në listë, megjithëse kërkime të mëtejshme janë të nevojshme për konfirmimin përfundimtar dhe njohjen zyrtare.
Në kërkimet e ardhshme, shkencëtarët duan të studiojnë përgjigjen e receptorit OTOP1 ndaj klorurit të amonit në më shumë thellësi dhe të vlerësojnë variacionet e mundshme në atë përgjigje midis specieve të ndryshme. Është e rëndësishme të theksohet se kafshë të ndryshme reagojnë ndryshe ndaj klorurit të amonit.
Edhe krimbi i zakonshëm, Caenorhabditis elegans, mund ta njohë atë shije dhe të shmangë disa ushqime të mundshme për shkak të saj. Ka të ngjarë që evolucioni natyror na ka kushtëzuar të qëndrojmë larg substancave që stimulojnë këtë shije për shkak të toksicitetit të tyre të mundshëm, megjithëse njerëzit janë përshtatur t’i konsumojnë ato në sasi të kufizuar.
Amoniumi është disi toksik, kështu që ka kuptim që ne kemi evoluar mekanizmat e shijes për ta zbuluar atë, shpjegon Liman.