Ndërsa njerëzimi aventurohet më thellë në kozmos, sfida e furnizimit me energji të anijeve kozmike në cepat e largët dhe pa diell të sistemit diellor ka qenë gjithmonë një çështje shqetësuese. Tani, një zbulim i ri nga Japonia mund ta ndryshojë përgjithmonë trajektoren e eksplorimit të hapësirës . Agjencia Japoneze e Energjisë Atomike (JAEA) po zhvillon një bateri bërthamore revolucionare që mund t’i mbajë sondat hapësinore të furnizuara me energji për më shumë se një shekull, pa u mbështetur në panelet diellore ose karburanti, raporton Japan Times .
Projekti i JAEA-s përqendrohet në shfrytëzimin e americiumit, një produkt mbetjesh radioaktive, për të gjeneruar energji elektrike për sondat hapësinore. Ndryshe nga energjia diellore, e cila është e pasigurt në hapësirën e thellë ose në rajonet ku rrezet e diellit bllokohen, kjo teknologji e re premton një burim energjie të qëndrueshëm dhe afatgjatë.
Bateria pritet të funksionojë me nxehtësinë e zbërthimit nga americiumi, një material që prodhon nxehtësi ndërsa zbërthehet natyrshëm. Ky burim inovativ energjie mund t’u lejojë sondave të vazhdojnë misionet e tyre për dekada apo edhe shekuj, duke mundësuar eksplorimin në zona ku panelet diellore nuk mund të funksionojnë.
Projekti po drejtohet nga JAEA, në bashkëpunim me Agjencinë Japoneze të Eksplorimit Hapësinor ( JAXA ) dhe Institutin Kombëtar të Shkencës dhe Teknologjisë së Avancuar Industriale ( AIST ). Ata synojnë të përfundojnë një prototip deri në fillim të vitit 2029 .
Bashkëpunimi shënon një hap të rëndësishëm përpara në sigurimin e një burimi alternativ energjie për misionet hapësinore afatgjata, veçanërisht në rajone larg Diellit, siç janë asteroidet, planetët e largët ose ana e errët e Hënës .
Americiumi ka avantazhe ndaj elementëve të tjerë radioaktivë si plutoniumi, i cili historikisht është përdorur në misionet hapësinore. Ndërsa plutoniumi ka qenë një burim i besueshëm energjie për sondat e hapësirës së thellë, ai është shumë i rregulluar, me kufizime të rrepta ligjore për trajtimin dhe transportin. Në të kundërt, americiumi ofron një zgjidhje praktike me më pak sfida ligjore dhe sigurie, duke e bërë atë një zgjedhje më të realizueshme për projektin ambicioz të Japonisë.
Pavarësisht se prodhon më pak nxehtësi sesa plutoniumi, nxehtësia e zbërthimit të americiumit është ende e mjaftueshme për të furnizuar me energji pajisjet e komunikimit dhe instrumentet shkencore për misionet hapësinore afatgjata. ” Bateritë e americiumit, nëse arrijnë përdorim praktik, mund të sigurojnë energji pothuajse të përhershme për sondat hapësinore”, tha Masahide Takano, një studiuese e lartë në Qendrën e Zhvillimit NXR të JAEA-s.
Ky furnizim i zgjatur me energji mund t’i mbajë sondat funksionale shumë kohë pasi opsionet me energji diellore do të dështonin, duke e bërë atë ideal për misionet që eksplorojnë zonat më të largëta të hapësirës.
JAEA ka bërë tashmë hapa të mëdhenj në vërtetimin e potencialit të americiumit duke e përdorur atë për të furnizuar me energji dritat me diodë që lëshojnë dritë ( LED ). Ky test tregoi se nxehtësia e zbërthimit të americiumit mund të shfrytëzohet vërtet për gjenerim të besueshëm të energjisë.
Për më tepër, JAEA ka hartuar një metodë për sigurimin e americiumit. Ata planifikojnë ta mbështjellin atë në kokrriza që janë të përziera me aditivë dhe të mbyllura në kunja metalike . Ky proces është hartuar për të siguruar që americiumi të mbetet i mbyllur në mënyrë të sigurt, edhe në rast të një shpërthimi gjatë lëshimit të një rakete.
Qëllimi është që bateria të jetë kompakte, e lehtë dhe mjaftueshëm e qëndrueshme për t’i bërë ballë kushteve ekstreme të hapësirës, siç janë luhatjet e temperaturës dhe vakumi i hapësirës. Me zhvillimin e kësaj baterie, Japonia shpreson të ofrojë një zgjidhje të re energjetike për misionet në zona që panelet diellore nuk mund t’i arrijnë.
