Nga Ermal Peçi
Greqia ka bërë së fundmi atë që shumë shtete europiane e praktikojnë pa hezitim: ka shpallur “non grata” dy gazetarë që, sipas autoriteteve helene, cënonin interesat kombëtare. Kjo nuk është hera e parë. Lista e gazetarëve dhe individëve të shpallur të padëshirueshëm nga Athina është zgjeruar vit pas viti, si pjesë e një politike të qartë për të mbrojtur imazhin, sigurinë dhe sovranitetin e saj.
Mund të diskutohet pafund nëse këto vendime janë gjithmonë të drejta, të argumentuara, apo të përdorura politikisht. Por një gjë është e sigurt: Greqia vepron. Ajo ngre receptorët, identifikon individët që sipas saj dëmtojnë interesat kombëtare apo edhe axhendat e tyre politike dhe merr masa.
Pyetja që lind natyrshëm është: Po Shqipëria çfarë bën?
Shqipëria shpesh ka treguar një butësi të çuditshme në raport me individët e huaj, gazetarë, biznesmenë, “analistë” të importuar apo figura të dyshimta, të cilët ndërhyjnë në debatin publik shqiptar, nxisin tensione etnike, përhapin propagandë kundër interesave tona, apo ndikojnë drejtpërdrejt në proceset politike dhe ekonomike të vendit.
Ndryshe nga Greqia, Shqipëria rrallë reagon. Me një lloj naiviteti diplomatik, ne shpesh e ngatërrojmë hapjen ndaj botës me mungesën e filtrave. E ngatërrojmë lirinë e medias me imunitetin absolut të kujtdo që përdor kartën e gazetarit për qëllime krejt të tjera.
Shqipëria është i vetmi vend në botë që kufizohet në kufi nga tokat e saj e për këtë arsye mekanizni i “non gratës duhet të jetë më efikas.”?
Shqipëria duhet të ketë mekanizma të qartë për individë – pavarësisht profesionit – që veprojnë kundër interesave kombëtare. Jo për të ndëshkuar kritikën. Jo për të kufizuar lirinë e shprehjes.
Por për të mbrojtur vendin nga: Gazetarë që përdoren si instrument propagande nga shtete të tjera.
Biznesmenë që investojnë në Shqipëri vetëm për të krijuar ura ndikimi politik.
Individë me rol publik që financohen, drejtohen ose udhëzohen nga agjentura të huaja.
“Ekspertë” dhe “analistë” që nxisin destabilizim në rajon duke goditur interesat shqiptare.
Në botë por edhe në Ballkan, informacioni është armë. Kush e përdor për të manipuluar opinionin, për të nënshtruar publikun, apo për të fabrikuar realitete të rreme, nuk mund të pretendojë imunitet. Ministria e Jashtme dhe Kryeministri duhet të jenë më vigjilentë. Po aq edhe Shërbimet Inteligjente, struktura që shpesh kanosen me politizim dhe nuk guxojnë të ndezin alarmin kur individë me pasaporta të huaja hyjnë e dalin në Shqipëri duke kryer aktivitete që askush nuk ia lejon vetes në Greqi, Itali apo Francë.
Shqipëria nuk është më një vend periferik. Ne kemi role kyçe në rajon, jemi pjesë e proceseve gjeopolitike dhe ndikimet e huaja janë të forta. Të mos kesh politika mbrojtëse sot nuk është thjesht neglizhencë është rrezik kombëtar.
Nuk bëhet fjalë për reciprocitet të verbër dhe as për hakmarrje. Bëhet fjalë për krijimin e një standard kombëtar, një mekanizëm të ngjashëm me vendet që e marrin seriozisht rolin e shtetit. Nëse Greqia, një vend i BE-së, e përdor këtë instrument për siguri kombëtare, edhe Shqipëria ka jo vetëm të drejtën, por edhe detyrimin të bëjë të njëjtën gjë kur rrezikohet interesi i saj.
Shqipëria duhet të dalë nga faza e naivitetit. Të kuptojë se vendet serioze nuk presin që t’i digjet shtëpia për të thënë “duhet të kisha vënë alarm zjarri”.
Greqia mori një vendim të fortë. Ne mund të mos e pëlqejmë, por duhet ta kuptojmë logjikën pas tij. Dhe duhet të fillojmë të pyesim veten: Kush po hyn në vendin tonë? Kush po ndikon tek publiku ynë? Kush po dëmton interesat tona?
Kombi që nuk mbron interesat e veta, nuk mund të pretendojë respekt nga askush tjetër, sepse siç ka thënë edhe i madhi At Gjergj Fishta “Shqypnia nuk ka miq ma të mirë se bijtë e saj” dhe bijtë e saj duhet të kujdesen për këtë vënd.
