Meteorologët kanë vënë re kohët e fundit një lloj të çuditshëm modeli dimëror. Studiuesit në NOAA zbuluan se pjesë të atmosferës po rreshtohen në mënyra që nuk i kanë vërejtur për shumë dekada. Këto përfshijnë La Nina dhe një kthesë stratosferike të erës, si dhe një ndryshim çuditërisht të hershëm në vorbullën polare të Arktikut.
Amy Butler pranë Laboratorit të Shkencave Kimike të NOAA dhe Daniela Domeisen e ETH Cyrih kanë thënë se kushtet e sfondit që lëvizin ngadalë mund të kenë efekte serioze në dimrat e vendit. Mund të na presë një model dimëror mjaft i pazakontë nëse parashikimet janë të sakta, raporton kp.
NOAA raportoi se temperaturat e sipërfaqes së detit gjatë shtatorit dhe tetorit ishin më të ulëta se normale. Normalisht, La Nina shoqërohet me një vorbull polare më të fortë që ndikon në rrjedhën e ajrit, por vorbulla e këtij viti nuk po funksionon në atë mënyrë.
Klimatologu Judah Cohen e shpjegoi vorbullën polare si një lloj gardhi atmosferik që zakonisht e mban ajrin e ftohtë në rrotullim. Megjithatë, po ndodh ndryshe për shkak të ngjarjeve të mëdha të ngrohjes së papritur së stratosferës. Këto janë shpërthime të nxehtësisë atmosferike që dobësojnë vorbullën, ndonjëherë madje duke e përmbysur. Ngrohje të tilla mund të shkaktojnë që temperaturat në stratosferën polare të rriten me afërsisht 30 deri në 50 gradë Celsius brenda vetëm pak ditësh.
Në fund të vjeshtës, parashikimet e modelit të NOAA-s kishin sinjalizuar shenja ngrohjeje shumë kohë para se të fillonte dimri, gjë që është mjaft e pazakontë. Rastet e fundit të regjistruara të ndërprerjeve sezonale të kësaj shkalle ishin në vitet 1958, 1968 dhe 2000. Sezoni i pikut për ngrohjen e papritur të stratosferës është zakonisht nga janari deri në mars, kështu që ka të ngjarë që çdo ngjarje e madhe të ndodhë midis mesit të dhjetorit dhe mesit të janarit.
Çfarë mund të shkaktojnë këto ndryshime?
Ajri nga Arktiku shkon në jug dhe shpesh sjell rënie më të mëdha të temperaturës me vete, së bashku me borë të madhe. Me fjalë të tjera, vendet që kanë pasur temperatura të buta gjatë gjithë dimrit mund të duhet të përballen papritmas me ditë më të ftohta.
Nëse ndryshimet në stratosferë vazhdojnë, ka të ngjarë që të shohim një varg stuhish bore në pjesë të SHBA-së dhe Evropës. Një vorbull e trazuar dhe një rrymë uji me valë mund të krijojnë gjithashtu korridore stuhish më të gjata. Këto mund të sjellin stuhi dhe kushte më të dendura lagështie. Ato gjithashtu mund të sjellin xhepa bore në vende që zakonisht nuk i përjetojnë ato gjatë dimrit.
Megjithatë, këto kushte moti nuk do të jenë kudo, as nuk do të jenë të gjitha në të njëjtën kohë. Aktualisht, parashikimi i dimrit i NOAA-s tregon modelin e zakonshëm të sipërfaqes së La Nina. Kjo përfshin një Veriperëndim të Paqësorit më të lagësht, një Jug më të thatë dhe një Juglindje më të ngrohtë. Por ata kanë paralajmëruar se ndryshimet stratosferike mund t’i ndryshojnë këto pritje.
